Το καλαμπούρι της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας

Του Μάκη Ανδρονόπουλου

Η φάση είναι εξουθενωτική. Επαναλαμβάνεται εδώ και χρόνια, ίδια και απαράλλαχτη. Ο κεντρικός παρουσιαστής του «δελτίου ειδήσεων» περνάει στο επόμενο θέμα και κάνει την εισαγωγή λέγοντας την «είδηση». Πχ. έκτακτη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου στο Μαξίμου για την αποτίμηση των διαπραγματεύσεων με το κουαρτέτο μπλαμπλά μπλαμπλά… Θα μιλήσουμε τώρα με τον πολιτικό μας συντάκτη που είναι στο Μαξίμου… Καλησπέρα (λέει το όνομα) και ο παρουσιαστής επαναλαμβάνει όσα είχε πει πριν μισό λεπτό και ρωτάει, τι νέα έχεις από το «μέτωπο» του Μαξίμου. Οπότε, ο «ρεπόρτερ» απαντά εκνευρισμένος, πώς πράγματι πολύ σωστά τα είπες (λέει το όνομα του παρουσιαστή) και επαναλαμβάνει για τρίτη φορά το «ρεπορτάζ» που στην ουσία είναι η περιγραφή του τίποτα. Το μόνο που κάνει «είδηση» την όλη αφήγηση είναι το «έκτακτο» της συνάντησης του οικονομικού επιτελείου στο Μαξίμου. Τώρα, γιατί η αυτονόητη συνάντηση του οικονομικού επιτελείου με τον πρωθυπουργό αποτελεί έκτακτο γεγονός είναι ένα ζήτημα για το οποίο είναι μάλλον δύσκολο να γνωμοδοτήσουν ακόμη και τα Πειθαρχικά Συμβούλια της ΕΣΗΕΑ…  Σε αμηχανία ο παρουσιαστής, καθώς δεν κατάφερε να δημιουργήσει σασπένς με το «ρεπορτάζ» του πολιτικού συντάκτη, του «επιτίθεται» (ΣΣ: προφανώς από εκδικητικότητα) και τον ρωτάει το καταπληκτικό: «Με ποια σειρά προσήλθαν τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου;»… οπότε ο δύστυχος ρεπόρτερ εκστομίζει την «είδηση»: «προς το παρόν έχει έλθει μόνο ο κ. Δραγασάκης!...». Ο παρουσιαστής εκπλήσσεται, και ρωτάει «δεν μου λες ….(όνομα) … και τι λέει το ρεπορτάζ γι΄ αυτό;» …

Η επίκληση του «ρεπορτάζ» είναι ένα σχετικά πρόσφατο εύρημα για να αποδοθεί κύρος και κάματος στην εκστόμιση των «ειδήσεων» …

Εκείνη τη στιγμή εμφανίζεται ο ένας από τους δύο βεβαιωμένα υπαρκτούς θεούς, ο θεός της δημοσιογραφίας (ο άλλος είναι της Ελλάδας που ποτέ δεν πεθαίνει)… καθώς στο κουλουάρ του Μαξίμου εισέρχεται ένα αυτοκίνητο με μαύρα τζάμια. «Να ένας υπουργός που φθάνει» αναγγέλλει περιχαρής, διότι ως πολιτικός ρεπόρτερ ιδίοις όμασι περιγράφει λάιβ την είδηση της άφιξης ενός υπουργού… Ο ρεπόρτερ βρίσκεται μπροστά στο κουβούκλιο των αστυνομικών και δεν βλέπει ποιος είναι. Έτσι, ο παρουσιαστής που βλέπει την σκάλα του Μαξίμου, δικαιώνει το ρόλο του ως ανώτερος λειτουργός της «κατασκευής του πολιτικού θεάματος» και ταυτόχρονα ταπώνει τον άμοιρο ρεπόρτερ, αφού πια ξέρει πιο πολλά από αυτόν, λέγοντας «είναι ο κ. Τσακαλώτος …όνομα ρεπόρτερ… αν κρίνω από τον σάκο που έχει στον ώμο του!...»…

Εκεί αρχίζει και τελειώνει η τελετουργία της τηλεοπτικής μας δημοσιογραφίας. Το απόγειο της διεισδυτικότητάς της  στην καυτή επικαιρότητα είναι όταν ο/η παρουσιαστής του δελτίου ζητά από το ρεπόρτερ να πει «τι λέει το ρεπορτάζ»… Όπου ρεπορτάζ είναι τα αμφιλεγόμενα  μισόλογα βουλευτών στο καφενείο της Βουλής οφ δι ρέκορντ, που ενίοτε συνδυάζονται με επίσημες ατάκες (δοκιμασμένες μπροστά στον καθρέπτη – θυμάστε τον περίφημο μάστερ ΛΒ του ΠΑΣΟΚ που είχε αναγάγει σε επιστήμη το σόου των 10-15 δευτερολέπτων) άλλων συναδέλφων τους στο περιστύλιο. Εννοείται ότι ρεπορτάζ είναι και οι διαρροές του Μαξίμου ή των υπουργείων ή τα νον πέιπερ… τα οποία καλούνται να ερμηνεύσουν οι πρυτάνεις της δημοσιογραφίας με την τεράστια πολιτική εμπειρία που έχουν.

Όλα αυτά αποκτούν κύρος, κατά τους  επαρχιώτες έλληνες κατασκευαστές που πολιτικού θεάματος, με την επίκληση της εγκυρότητας του ρεπορτάζ των ξένων ειδησεογραφικών πρακτορείων όπως το Ρόιτερς και το Μπλούμπεργκ ή των εφημερίδων όπως η Ουάσιγκτον Ποστ, οι Νιου Γιορκ Τάιμς, η Φρανκφούρτερ Αλγκεμάινε κ.ο.κ. που συνήθως έχουν όλες τις ειδήσεις και διαρροές που αφορούν την Ελλάδα. Έτσι, οι δύστυχοι Έλληνες ανταποκριτές στις Βρυξέλλες ή όπου αλλού, είναι υποχρεωμένοι, αφού συνήθως δεν έχουν οι ίδιοι (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων εκτός τηλεόρασης) τις αντίστοιχες πληροφορίες, να επαναλάβουν αυτά που λένε τα ξένα μέσα. Εννοείται ότι «αποκαλυπτικά ρεπορτάζ» για τους Έλληνες ολιγάρχες κλπ είτε θάβονται, είτε διασκεδάζονται, είτε … σχολιάζονται εξ αρχής χωρίς να παρουσιαστεί το περιεχόμενό τους.

Έτσι, τα δεκάλεπτα κυλούν μαζοχιστικά για να γεμίσει η ώρα του Δελτίου που στην ουσία του είναι ζήτημα αν πιάνει 5 λεπτά τραβηγμένα από τα μαλλιά. Έτσι, το καλαμπούρι της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας (με εξαίρεση κάποιες αξιοπρεπείς εκπομπές) έχει πάψει να αφορά το παραδοσιακό της κοινό και φυσικά τους νεώτερους που προτιμούν την ενημέρωση από το ίντερνετ. Η εναλλαγή παρουσιαστών και σκηνικών, η εκφώνηση των «ειδήσεων» από όρθιους παρουσιαστές, έστω και με γόβα στιλέτο, δεν φαίνεται να σώζει την κατάσταση.

Το «τίποτε» είναι «τίποτε» και δεν μπορεί να γίνει «κάτι» εκτός κι αν πρόκειται για κάποια είδηση από το εξωτερικό… πχ η συμφωνία ΗΠΑ-Ιράν για τα πυρηνικά. Αλλά ποιος νοιάζεται γι΄ αυτήν; Οι «κατασκευαστές» ξέρουν ότι μόνο ο ΕΝΦΙΑ και ο ΦΠΑ γράφουν νούμερα. Εδώ δεν έγραφε το Κυπριακό… (ΣΣ: πώς να γράψει άλλωστε, αφού η μητρόπολη τους πρόδωσε τόσες φορές… με αποτέλεσμα να μην αντέχονται ειδήσεις από την Κύπρο).

΄Ετσι, το μέγα ερώτημα είναι αν ο κ. Μπαλτάς και ο κ. Ξυδάκης μπορούν να αναμορφώσουν την χώρα.