Σύντομα , απέναντι στον εαυτό μας

  Του Μάκη Ανδρονόπουλου

Η ώρα της κρίσεως πλησιάζει και σκληρά -επιτέλους- ερωτήματα τίθενται στους εκπροσώπους της ελληνικής κοινωνίας, αλλά και στους ίδιους τους πολίτες. Θα βρει ο Σαμαράς τους 180 με την βοήθεια του εκφοβισμού της Κομισιόν και των αγορών; Και τι μπορεί να συμβεί στις τρεις εκλογικές προσπάθειες για να βγει πρόεδρος της Δημοκρατίας; Μπορεί να ανατραπούν οι Σαμαράς-Βενιζέλος και να προταθεί άλλος πρωθυπουργός για να μην πάμε σε εκλογές; Και θα το φάει αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ; Κι αν δεν βρεθούν οι 180 και πάμε τελικά σε εκλογές, πως θα είναι το πολιτικό σκηνικό μετά την κάλπη; Τα ATM θα βγάζουν άραγε λεφτά ή θα τα έχουν αδειάσει οι έντρομοι πολίτες; Θα βγάλει αυτοδύναμη κυβέρνηση η κάλπη ή θα πάμε σε μια πολυδιάσπαση του πολιτικού σκηνικού; Θα κατεβάσει τις «Ρίζες» ο Μπαλτάκος; Θα κάνει κόμμα ο Τζορτζ; Θα μπουν στη Βουλή ΠΑΣΟΚ και Τζορτζ ή θα μείνουν απέξω και οι δύο; Ή θα συσπειρωθούν όλοι γύρω από ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ και όλοι οι μικροί θα εξαφανιστούν;

Το σίγουρο είναι ότι έχουμε μπει σε μια μεταβατική φάση, προφανώς κρίσιμη, στην οποία πολλά παίζονται. Οι ξένοι και εμείς. Εμείς και οι άλλοι. Εμείς και ο εαυτός μας. Κυρίως το τελευταίο… εμείς και ο εαυτός μας! Πώς τον θέλουμε; Συντηρητικό ή ανανεωτικό; Ξεδιάντροπο ρεαλιστή ή ρισκαδόρο οραματιστή; Φοβισμένο ή έτοιμο για όλα;

Ακολουθούν 4 κείμενα που δημοσιεύθηκαν στα τεύχη 62-65 του HOT DOC.

  

Πόση πολιτική αλήθεια αντέχουμε;

HOT DOC 63: Το πόση αλήθεια αντέχουμε ως άτομα και ως κοινωνίες είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Η ψυχανάλυση, η κοινωνική ψυχολογία, η ανθρωπολογία, η ιστορία έχουν επιχειρήσει απαντήσεις. Το θέμα όμως παραμένει ανοιχτό, γιατί το κρυφτό που παίζουμε με την πραγματικότητα καθημερινά είναι η ίδια μας η ζωή, με την αλήθεια του εαυτού μας και την αλήθεια των άλλων… και έτσι χτίζουμε ισορροπίες μέσα στις αυταπάτες και τις φαντασιώσεις μας, κι εμείς κι άλλοι… μέσα σε εικονικές πραγματικότητες.

«Η αξία ενός ανθρώπου μετριέται με το πόση αλήθεια μπορεί να σηκώσει...», έλεγε ο Φρειδερίκος Νίτσε και φαίνεται πως οι πολιτικοί το ξέρουν καλά αυτό, γι΄ αυτό και δεν ζορίζουν τα πράγματα, λένε όση αλήθεια νομίζουν ότι μπορεί να αντέξει το εκλογικό σώμα. Δηλαδή, λένε αποσπάσματα της αλήθειας, κρύβοντας την ουσία της, επειδή θεωρούν τους πολίτες χωρίς πολύ αξία. Ψήφοι είναι, τίποτε άλλο. Και από εκεί ξεκινάνε όλα τα κακά, με τις μισές αλήθειες. Ασκούν τον λαϊκισμό σε όλο του το μεγαλείο. Η πραγματικότητα όμως έρχεται να διαψεύσει ακόμη και τις μισές «αλήθειες» των πολιτικών, οι πολίτες αποστασιοποιούνται, αλλά έτσι το σύστημα, στα μουλωχτά, περνάει τη βούλησή του. Και ένα πρωί ξυπνάμε καταχρεωμένοι, με τη δημοκρατία κουτσή και μια εκρηκτική ανθρωπιστική κρίση που την κρύβει επιμελώς η κυβέρνηση.

Βέβαια, το πρόβλημα έχει δύο πλευρές. Δεν είναι μόνο πόση αλήθεια αντέχουν οι πολίτες, αλλά και πόση αλήθεια αντέχουν να πουν οι πολιτικοί. Συνεπώς, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε για να βγούμε από αυτή την επικίνδυνη κρίση είναι να κάνουμε αυτό που είπε ο Διονύσιος Σολωμός: «Το Έθνος πρέπει να μάθει να θεωρεί εθνικό ότι είναι αληθινό». Το ζήτημα είναι ποιος θα το διδάξει αυτό και μάλιστα στην πράξη.

Ποιος θα πει στον κόσμο ότι και να θέλει η γερμανική κυβέρνηση να προχωρήσει σε κούρεμα του ελληνικού χρέους, δεν μπορεί εξ αιτίας του συντάγματός της. Και νομίζω ότι το ίδιο ισχύει και για την Ολλανδία. Αυτές είναι αλήθειες ακόμη πιο δύσκολες και από το να πείσεις 18 κοινοβούλια της ευρωζώνης να ψηφίσουν διαγραφή δανείων που έχουν δώσει. Ακόμη και μια ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος θα πέσει πάνω σε κάποια προνοητικά συντάγματα. Οι λύσεις είναι δύο: ή εξαγορά του αδιέξοδου χρέους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και παρκάρισμά του στα θησαυροφυλάκιά της (Βαρουφάκης) μέσω μιας ευρωπαϊκής διάσκεψης για το χρέος, ή μια επιμήκυνση 70-100 χρόνων με μηδαμινό σταθερό επιτόκιο.  

Η ριζοσπαστική αριστερά είναι η μόνη πολιτική δύναμη που διαθέτει το ήθος να διαπραγματευτεί την αλήθεια. Και η αλήθεια χτίζεται, από χιλιάδες μικρά πράγματα. Η αποδοχή κάθε «αντιμνημονιακού» αιτήματος, δίνει τροφή στον κυβερνητικό λαϊκισμό, όπως άλλωστε και μερικές ιδεοληπτικές εμμονές που διαμορφώνουν ένα κρατικίστικο προφίλ, την ώρα που όλοι ξέρουν ότι το κράτος θα παραμείνει προβληματικό για μεγάλο διάστημα. Γι΄ αυτό και η ριζοσπαστική αριστερά πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό της. Αυτή είναι η μεγάλη ιστορική πρόκληση που αντιμετωπίζει. Φαίνεται να προχωράει με γοργά βήματα μπροστά, αν και συχνά κάνει βήματα πίσω.

Όμως η αλήθεια πρέπει να πάψει να είναι απειλή για την αριστερά. Η Ελλάδα πάσχει από την άρνηση της πραγματικότητας. Οι αποσιωπήσεις και οι παραλείψεις ιστορικών γεγονότων που κατατρέχουν στην αφήγηση της ιστορίας μας, έχουν λειτουργήσει ως διαρθρωτικά εμπόδια. Φτάνει να σκεφτούμε πως αντιδρά ο κόσμος  όταν καταρρέουν τα ψευδή ιστορικά στερεότυπα, για να αντιληφθούμε πόσο ανασταλτικά δουλεύει το εδραιωμένο ψέμα. Αν η ψυχρολουσία της κρίσης δεν μας ξυπνήσει όλους, πολίτες και πολιτικούς, από την ονείρωξη του μεγαλείου μας, τότε θα είμαστε άξιοι της παρακμής μας…

Διαπλοκή VS Μεταρρυθμίσεις και η ριζοσπαστική αριστερά

HOT DOC 65: Οι ελληνικές εξαγωγές έκαναν νέα βουτιά 8,7% τον Σεπτέμβριο, την ώρα που οι εισαγωγές εκτινάσσονταν κατά 7,6%, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, με αποτέλεσμα το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου να αυξηθεί κατά 34,2%, στα 2,06 δισ. ευρώ. Η συνολική αξία των εξαγωγών στο 9μηνο του 2014 έπεσε στα 20.011,8 εκατ. ευρώ, έναντι 20.938,3 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο διάστημα του 2013, παρουσιάζοντας μείωση, 4,4%. Με αυτά τα δεδομένα, για να επιτευχθεί ο ρυθμός ανάπτυξης 2,9% το 2015 που θέλει ο προϋπολογισμός, πρέπει οι εξαγωγές να αυξηθούν κατά 5,2%;...

Γιατί λοιπόν μετά από τέσσερα χρόνια μνημόνιο και δραστικής συρρίκνωσης του εργατικού κόστους, αλλά και δραματικής πτώσης του κόστους των ακινήτων (ενοίκια, κλπ) οι εξαγωγές αντί να εκτιναχθούν στα ύψη, όπως στην Πορτογαλία, εδώ καταρρέουν; … Και μάλιστα σε συνθήκες μιας δεξιάς, υποτίθεται φιλοεπιχειρηματικής, κυβέρνησης.

Οι λόγοι είναι πολλοί. Πρώτον, οι αρμόδιοι της κυβέρνησης που ασχολούνται με το «άθλημα» των εξαγωγών κινούνται μεταξύ ασχετοσύνης και ανικανότητας (ίδιον  όλων των κυβερνήσεων). Δεύτερον, η εμπλεκόμενη αρμόδια γραφειοκρατία έχει μείνει πίσω στη δεκαετία του ’80 στην καλύτερη των περιπτώσεων. Τρίτον, οι εμπορικοί ακόλουθοι είναι είτε χωρίς μέσα, είτε αδιάφοροι. Τέταρτον και σοβαρό, επικυριαρχεί ο κρατισμός, η κομματοκρατία και οι ατελέσφορες προσπάθειες να ξανανακαλυφθεί η Αμερική. Τέλος, πέμπτον και καταλυτικό, η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου δεν είναι μια φιλοεπιχειρηματική κυβέρνηση, αλλά μια κυβέρνηση στην υπηρεσία της μεγάλης διαπλοκής.

Αυτό είναι ένα κρίσιμο πολιτικό ζήτημα που κατάλαβαν, επιτέλους, πρώτα οι αγορές και στη συνέχεια άρχισαν να το αντιλαμβάνονται οι θεσμικοί φορείς των δανειστών. Γι΄ αυτό και η ταπείνωση της κυβέρνησης από την τρόικα. Καταλαβαίνουν πλέον ότι σύλληψη των φοροφυγάδων, όπως έκαναν οι Πορτογάλοι που μπουζουριάσανε τον φιλοσοφούντα εις Παρισίους Ζοζέ Σόκρατες σε διαμέρισμα 3 εκατ. ευρώ, εδώ δεν παίζει. Καταλαβαίνουν πλέον ότι άνοιγμα αγορών δεν πρόκειται να υπάρξει από αυτή την κυβέρνηση, ούτε φυσικά και καμία μεταρρύθμιση. Κι αυτό γιατί όλα αυτά χαλάνε το παιγνίδι της διαπλοκής και του πελατειακού κράτους.

Υπό το καθεστώς ομηρείας της οικονομίας της χώρας από τις 10 οικογένειες  (παίζει και το 200) ούτε οι αγορές θα ρίξουνε τα spreads, ούτε οι επενδυτές θα έρθουν. Όπως έχουμε γράψει κατ΄ επανάληψη, μόνο οι κερδοσκόποι έρχονται και κάνουν αρπαχτές. Σύμφωνα μάλιστα με έγκυρες πληροφορίες, πολλές πολυεθνικές που είναι δεκαετίες εγκατεστημένες στην Ελλάδα, είναι με το ένα πόδι έξω και οι τοπικές διοικήσεις έχουν πάρει παράταση 12 μηνών για να δουν αν θα αλλάξει τίποτε και να μείνουν στη χώρα.

…Που σημαίνει ότι αν κάτσει του ΣΥΡΙΖΑ, πως πρέπει να έχει έτοιμο από χτες ένα πρόγραμμα φιλοεπιχειρηματικών μεταρρυθμίσεων που θα αλλάξει το κλίμα από την επομένη των προγραμματικών δηλώσεων. Το πρόγραμμα που ανακοινώθηκε από τον Αλέξη Τσίπρα στη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο είναι μια καλή βάση. Δημιούργησε πολιτικό γεγονός, που όμως δεν έχει άλλη πολιτική δυναμική. Ένα συμπληρωματικό ΕΞΥΠΝΟ πρόγραμμα για την απελευθέρωση των αγορών από τον κρατισμό, τις επιχειρήσεις, τις εξαγωγές, τις επενδύσεις, την προσέλκυση του ξένου κεφαλαίου θα ήταν το τελειωτικό χτύπημα στην σαπίλα. Παράδειγμα, και ενόψει του νέου ΕΣΠΑ, αντί τα λεφτά να τα διαχειρίζεται το άσχετο γραφειοκρατικό κράτος, να τα δώσουν απ΄ ευθείας στους πραγματικούς παραγωγικούς συνδέσμους (εκτός ΣΕΒ φυσικά, θα επανέλθουμε γιατί) με προγραμματικές συμφωνίες, όπως κάνουν οι Πορτογάλοι… Αυτά πρέπει να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για να έρθει η ανάπτυξη.

Οι «κανόνες απεμπλοκής» και ο … λικβινταρισμός

HOT DOC 64: Η κυνική πίεση που ασκούν οι δανειστές στην κυβέρνηση Σαμαρά έχει δύο στόχους. Πρώτον, να την χειραγωγήσουν ώστε να υλοποιήσει τα προαπαιτούμενα μέχρι το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου, με καρότο την περιβόητη «προληπτική γραμμή πίστωσης».  Δεύτερον, στην ουσία κάνουν καραμπόλα για να χτυπήσουν τον ΣΥΡΙΖΑ.

Οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να προκαλέσουν τον ΣΥΡΙΖΑ είτε ωθώντας τον σε ακραίες θέσεις και να τον εκθέσουν στα μάτια του συντηρητικού και αμφιταλαντευόμενου εκλογικού σώματος, είτε να τον σύρουν στην αποδοχή του εκβιασμού τους. Έτσι, η «μονταζιέρα» θέτει πλαγίως το ερώτημα: αφού η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται στο κούρεμα του χρέους κατά 50% και αυτό δεν συζητείται, τι θα κάνει αν συναντήσει τοίχο; …κ.ο.ν. (και ο νοών νοείτω). 

Στην ουσία διαμορφώνουν τέτοιους «κανόνες απεμπλοκής» από την «εξάρτηση» που η χώρα θα χρειαστεί πολλές δεκαετίες για να ξαναβρεί την ψυχή της, εάν αυτή εξακολουθεί να υπάρχει (και η ψυχή και η χώρα).

Στον ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να το έχουν καταλάβει και απαντούν στις Βρυξέλλες αντί της κυβέρνησης που σιωπά. Όταν ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ προειδοποίησε ότι για να επιστρέψει στην Αθήνα η τρόικα, θα πρέπει η κυβέρνηση να αναλάβει μεγαλύτερες δεσμεύσεις για πιο σκληρά μέτρα, διαφορετικά τα 11,5 δισ. ευρώ που απομένουν στο Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα πρέπει να επιστραφούν, και ταυτόχρονα δεν θα εκταμιευτεί η δόση του 1,8 δισ. ευρώ από τον EFSF, ήταν ο υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Μηλιός, που απάντησε το αυτονόητο: «όσο δεν θα δίνονται οι δόσεις, απλώς δεν θα αποπληρώνονται τα ομόλογα που λήγουν».

Υπό τις συνθήκες που διαμορφώνονται, δεν αρκεί απλά μια αυτοδύναμη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά χρειάζεται μια μεγάλη στρατηγική νίκη. Όχι μόνο για να γίνουν τομές στη δικαιοσύνη, στην παιδεία, στην υγεία, στο σύστημα, αλλά για να είναι ισχυρή η διαπραγματευτική θέση της χώρας. Είναι τόσο «εκτεθειμένοι» οι εταίροι-δανειστές, πολιτικά, νομικά, κοινωνικά και ευρωπαϊκά που μια ελληνική κυβέρνηση με γερό στομάχι και καλή προετοιμασία μπορεί, χρησιμοποιώντας τις δυνατότητες του κοινοτικού κεκτημένου, να πετύχει πολλά. Δηλαδή, όπως έχουμε γράψει και στο παρελθόν, χρησιμοποιώντας τη μέθοδο του τζούντο, να μεταστρέψει την ισχύ τους εναντίον τους.

Άλλωστε, η Ευρώπη βράζει. Η ευρωζώνη θα αναπτυχθεί φέτος μόλις 0,8% (το 2015 κατά 1,1% και 1,7% το 2016), με διπλάσια ανεργία από τις ΗΠΑ και 4 μονάδες πάνω από τις χώρες-μέλη εκτός ευρώ. To Bloomberg ζητά την παραίτηση Γιούνκερ για τα χρηματο-οικονομικά προϊόντα της giga-φοροδιαφυγής, ο Munchau των FT λέει ότι το ευρώ κινδυνεύει σήμερα όσο ποτέ, οι δημοσκοπήσεις στην Πολωνία λένε όχι (64%) στο ευρώ, οι Καταλανοί στο άτυπο δημοψήφισμα ψήφισαν κατά 80% αποχώρηση από την Ισπανία και ο Κάμερον λέει πως η Βρετανία δεν πρέπει να μείνει στην ΕΕ…

Ως εκ τούτου, πολλά καλά μπορούν να συμβούν, φτάνει να μαζέψουν κάποιοι τους μαξιμαλισμούς τους και τις φαντασιώσεις τους. Το παιγνίδι με τους δανειστές και τις αγορές πρέπει να παιχτεί έξυπνα για να αποφύγουμε τον τοίχο. Επισημαίνεται αυτό διότι κάποιοι στις γωνίες μουρμουράνε για «λικβινταρίστικες απόψεις»* μέσα στο ΣΥΡΙΖΑ. Ήμαρτον!

*Οι Λικβινταριστές ήταν μια φράξια των μενσεβίκων που διαμορφώθηκε μετά την επανάσταση του 1905 και οι οποίοι θεωρούσαν ότι υπό τις τότε συνθήκες ήταν αναγκαίο να λειτουργήσουν με τις νόμιμες μορφές αγώνα στα πλαίσια του αστικού καθεστώτος, εγκαταλείποντας την επαναστατική τακτική.

Το σύνδρομο Ράλλη και η «κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας»

HOT DOC 62: Το 1979 η Ελλάδα υπογράφει την συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαική οικονομική Κοινότητα . Στα μέσα το 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εκλέγεται πρόεδρος της Δημοκρατίας και πρωθυπουργός αναλαμβάνει ο Γεώργιος Ράλλης. Η χώρα εντάσσεται οργανικά την 1η Ιανουαρίου του 1981 στην ΕΟΚ . Λίγο πριν τις εκλογές της 18^ης Οκτωβρίου, ο Ράλλης προκειμένου να αντιμετωπίσει την επέλαση του ΠΑΣΟΚ, μοίρασε στους αγρότες επιταγές με βαρβάτα ποσά. Το γεγονός ήταν πρωτόγνωρο και δημιουργήθηκε μεγάλος ντόρος. Οι επιταγές δεν άλλαξαν τον ρου των πραγμάτων και το ΠΑΣΟΚ κατίσχυσε με το 48,07% των ψήφων και 172 έδρες στη Βουλή…

Δεν μας ενδιαφέρει εδώ η χρόνια -αν όχι εγγενής- έξη της δεξιάς στην εξαγορά ψήφων και η πρωτιά του Ράλλη στην λαϊκίστικη χρήση των κοινοτικών πόρων, που άλλωστε το ΠΑΣΟΚ τελειοποίησε και την ανέβασε στα ύψη. Μας ενδιαφέρει το πολιτικο-κοινωνικό φαινόμενο της αγνόησης των «προσφορών» μιας κυβέρνησης από το εκλογικό σώμα. Υπάρχει βέβαια η κυνική άποψη που λέει πως ο λαός σκέφτεται πως «ότι ήταν να πάρουμε από αυτούς το πήραμε, πάμε τώρα να τα πάρουμε και από τους άλλους». Αυτό ενδέχεται να ίσχυσε για κάποιους ψηφοφόρους την περίοδο της ευμάρειας, όπου στην ουσία δεν υπήρχε διακύβευμα  και όλα ήταν σκέτη επικοινωνία. Σε περιόδους όμως που υπάρχει διακύβευμα και μάλιστα δραματικό, τότε οι επιταγές, καλυμμένες και μη, δεν μπορούν να αλλάξουν την πορεία των πραγμάτων, ούτε να την εκτρέψουν σε ποτάμια.

Το πολιτικό διακύβευμα στις επερχόμενες εκλογές δεν είναι αν το χρέος είναι βιώσιμο, όπως ισχυρίζεται ο Σαμαράς και ορισμένοι από τους δανειστές, ή όχι, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΔΝΤ! Ο Σαμαράς το λέει γιατί είναι εγκλωβισμένος στην επικοινωνιακή φούσκα του success story και γιατί αυτοί που τον υποστηρίζουν πληρώνουν τυπικά φόρους και έχουν τα λεφτά τους έξω. Οι δανειστές (Κομισιόν, ΕΚΤ) το λένε για λόγους πολιτικούς, για να μην παραδεχθούν την αποτυχία τους και γιατί κάποια στιγμή θα κληθούν να αποζημιώσουν  τα θύματα της καταστροφικής τους πολιτικής. Βιώσιμο κατ΄ αυτούς είναι να πληρώνονται τα τοκοχρεολύσια και όχι να είναι βιώσιμος ο πληθυσμός της χώρας. Το ΔΝΤ αντίθετα, επειδή δεν έχει πολιτικούς λόγους, λέει την αλήθεια. Πράγματι, το χρέος για να είναι βιώσιμο πρέπει να είναι στο 60% του ΑΕΠ, άντε για λίγο στο 80%. Συνεπώς δεν είναι, διότι αν ήταν δεν θα είχαμε την ανεργία, θα είχαμε σοβαρές ξένες επενδύσεις, θα είχαμε ελληνικές επενδύσεις, θα είχαμε ΦΠΑ 18% κλπ. Αντί γι΄ αυτά έχουμε μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση και διάλυση του κρατικού τομέα της υγείας. Συνεπώς, το διακύβευμα στις εκλογές είναι η διάσωση μιας κοινωνίας από τον αφανισμό της.

Και αυτό το συνειδητοποιούν πια όλο και περισσότεροι Έλληνες και Ελληνίδες, ανεξάρτητα από ιδεολογικές καταβολές. Όπως συνειδητοποιούν ότι η κυβέρνηση Σαμαρά-Βενιζέλου  εκτελούν ένα ακραίο νεοφιλελεύθερο σχέδιο, με τραγικές βιοπολιτικές διαστάσεις και κύριο θύμα τα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και οι ακάλυπτες επιταγές των σαμαρικών υποσχέσεων όπως η μείωση φόρων, η μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης 30% που έπρεπε να καταργηθεί, η αστεία μείωση του φόρου στο πετρέλαιο κ.ά. είναι εκφάνσεις της γνωστής έξης της δεξιάς ψηφοθηρίας.

Το κακό είναι πως δεν έχουν αντιληφθεί πως πάσχουν από το «σύνδρομο Ράλλη». Πρόκειται για την κυβέρνηση «εθνικής αυτοκτονίας» που θα αντικατασταθεί νομοτελειακά από την «κυβέρνηση κοινωνικής σωτηρίας», όπως την αποκάλεσε ο Αλέξης Τσίπρας.