Το δίλημμα του Αλέξη Τσίπρα και οι πολιτικές εξελίξεις

του Γιώργου Λακόπουλου

Η σύναξη των οκτώ στις Βρυξέλλες και η επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Καγκελαρία, τείνουν να εξελιχθούν σε γεγονότα που τέμνουν τη μετεκλογική πορεία των πολιτικών πραγμάτων στη χώρα.

Όπως προέβλεψε ο πολύπειρος Κώστας Σημίτης από τις Βρυξέλλες την Τρίτη, μια νέα συμφωνία με τους δανειστές που δεν θα διαφέρει επί της ουσίας από τις προηγούμενες, είναι μονόδρομος για την ελληνική κυβέρνηση. Εκτός αν αποφάσιζε να περάσει την πόρτα του φρενοκομείου.Το πρώτο που αντιλαμβάνεται όποιος αξιολογήσει προσεκτικά τα αποτελέσματα αυτών των συναντήσεων είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται πλέον αντιμέτωπος με το δίλημμα της γυναίκας του Λότ: αν γυρίσει να κοιτάξει πίσω θα γίνει στήλη άλατος.

Είναι λογικό ότι ένας πολιτικός σαν τον Τσίπρα, που στα 40 του διέγραψε ήδη την πιο συναρπαστική διαδρομή που είχε ποτέ πολιτικός της νεώτερης Ελλάδας, δεν θα κάνει ότι η επιπόλαια κυρία Λότ. Αντίθετα έχει κάθε λόγο να αφήσει πίσω του την καταραμένη πόλη- για την ακρίβεια από την καταραμένη πλατεία. Με άλλα λόγια: ο Τσίπρας που ξέραμε σε λίγο δεν θα υπάρχει πια…

Αυτό σημαίνει ότι υπό την πίεση των τελευταίων γεγονότων στα οποία πρωταγωνίστησε ο Πρωθυπουργός, οι πολιτικές εξελίξεις θα τρέξουν γρήγορα και σε κατευθύνσεις που δεν μπορούσε να προβλέψει κανείς ως τώρα.

Ο Πρωθυπουργός προκάλεσε τον κύκλο των τελευταίων συναντήσεων του με την ευρωπαϊκή ηγεσία, κυρίως γιατί τον απασχολούσε ένα πρόβλημα: δεν υπάρχουν λεφτά. Σ αυτές τις επαφές όμως βρέθηκε μπροστά σε κάτι χειρότερο: δεν υπάρχει ούτε εμπιστοσύνη.Όσοι βλέπουν πίσω από τα γεγονότα διαισθάνονται ότι πολύ σύντομα το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα θα είναι εντελώς διαφορετικό από αυτό που πήγε να διαμορφώσει η κυβέρνηση μόλις ανέλαβε. Το ερώτημα «η στραβός είναι ο γιαλός ή στραβά αρμενίζουμε» βρίσκει σταδιακά την απάντηση του στο μέγαρο Μαξίμου- όπου ξέρουν καλύτερα από κάθε άλλον πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα… .

Οι Ευρωπαίοι - είτε μιλάμε για κυβερνήσεις, είτε για κοινοτικούς αξιωματούχους- δεν εμπιστεύονται την Ελλάδα. Πρακτικά αυτό υποδηλώνει ότι μόνο με τα λόγια και τις υποσχέσεις δεν πείθονται. Θέλουν πράξεις. Ο Γιώργος Προβόπουλος τον είχε προειδοποιήσει αλλά…

Αυτό το κλίμα δεν είναι μόνο έργο Τσίπρα. Άρχισε να δημιουργείται από το περασμένο φθινόπωρο όταν στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες έκοβαν φλέβες παρατηρώντας τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο να μεταβάλλονται σε… αντιμνημονιακούς κήρυκες, να «διώχνουν» την τρόικα και το ΔΝΤ , να «βγαίνουν» από το Μνημόνιο και στο τέλος να μην υπογράφουν τίποτε...

Ο Τσίπρας κληρονόμησε το πρόβλημα, αλλά άργησε να καταλάβει ότι αυτό ήταν το πρώτο που έπρεπε να αντιμετωπίσει και με τον τρόπο του το διόγκωσε. Νά 'ναι καλά ο Βαρουφάκης, ο Καμένος και τα άλλα τα παιδιά που δεν έβαλαν γλώσσα μέσα από την ώρα που πήραν τα μαύρα αυτοκίνητα…

Μόλις τις τελευταίες ημέρες ο Πρωθυπουργός δείχνει να αντιλαμβάνεται ότιη πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησής του είναι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης. Κάτι σαν την αφύπνιση Παπανδρέου στο Νταβός τον χειμώνα του 2010.

Φεύγοντας ο Σαμαράς με τον Βενιζέλου δεν του άφησαν απλώς ανυπόγραφη την 5η αξιολόγηση του Μνημονίου. Του άφησαν και την καχυποψία που οι ίδιοι δημιούργησαν -όχι πως δεν υπήρχε έδαφος από τους προκατόχους τους- για την Ελλάδα. Αυτή ήταν η παγίδα που του έστησαν και έπεσε μέσα με τα μπούνια. Ήταν η εκδίκηση τους για την ήττα τους.

Από παντού πήρε το μήνυμα ότι δεν αρκούν οι διαβεβαιώσεις; Απαιτούνται συγκεκριμένες δράσεις για να αποκατασταθεί η χρηματοδοτική ροή προς την Αθήνα. Αυτό σημάνει πρακτικά τα εξής: εισπρακτικά μέτρα για να κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2015 και να προκύψει και πρωτογενές πλεόνασμα, ιδιωτικοποιήσεις και λοιπές μεταρρυθμίσεις, αλλά και αλλαγές στο ασφαλιστικό και την εργατική νομοθεσία. Το πακέτο είναι: take it, or leave it.Τώρα ο Πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να κάνει περισσότερα και από όσα θα έκανε η κυβέρνηση Σαμαρά για τον πιστέψουν οι εταίροι και δανειστές - ώστε να βοηθήσουν και να μην του μείνει η χώρα στα χέρια.

Κανένας δεν θα ήθελε να βρίσκεται στη θέση του Πρωθυπουργού αυτή την περίοδο. Αλλά και κανένας υπεύθυνος κυβερνήτης δεν θα έκανε κάτι διαφορετικό: θα το πάρει. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η κυβέρνηση θα φέρει πολύ σύντομα μέτρα στη Βουλή- και φυσικά δεν θα καταργήσει τα μέτρα των προηγούμενων. Εντελώς το αντίθετο από ότι σχεδίαζε.

Είναι ένα παιχνίδι της μοίρας για ένα κόμμα σαν τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν αντέχει τη μετακίνηση από το ένα άκρο στο άλλο. Και για μια κυβέρνηση σαν τη σημερινή, που ενσωματώσει τόσες αντιφάσεις και τις πιο ετερόκλητες συμμαχίες που υπήρξαν ποτέ στην πολιτική ιστορία της χώρας…

Καταιγιστικές εξελίξεις

Την ημέρα που θα έλθει στη Βουλή το νομοσχέδιο με αυτά τα μέτρα, δυο ενδεχόμενα θα υπάρχουν: Το ένα να καταψηφιστεί από μερίδα των βουλευτών που στηρίζουν την κυβέρνηση και να πέσει. Το άλλο να καταψηφίσουν αυτοί οι βουλευτές αλλά να περάσουν τα μέτρα με τις ψήφους των βουλευτών των άλλων κομμάτων .

Και στις δυο περιπτώσεις το αποτέλεσμα για τον ΣΥΡΙΖΑ ως κόμμα θα είναι το ίδιο: διάσπαση.

Για τους διορατικούς παρατηρητές είναι θέμα χρόνου να αντέξουν στο ίδιο δωμάτιο οι ευρωπαϊστές της ηγετικής ομάδας με τους αντιευρωπαϊους των άλλων συσπειρώσεων.

Ότι εκπροσώπους τους συμπεριέλαβε στην κυβέρνηση του ο Αλέξης Τσίπρας αποδεικνύεται λάθος του, καθώς είναι αδιανόητο υπουργός να πιστεύει σε άλλη πολιτική από τον Πρωθυπουργό .

Για όσους η διάσπαση είναι αναπόφευκτη, επειδή είναι αναπόφευκτη η κυβερνητική προσαρμογή στην πραγματικότητα, το ερώτημα τώρα είναι κατά πόσες έδρες θα μικρύνει η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ.

Αυτό έχει σημασία γιατί, όπως είναι φυσικό η ενδεχόμενη διάσπαση του κυβερνώντος κόμματος, ή η διάλυση της κυβερνητικής συμμαχίας, θα μετατραπεί αμέσως σε πρόβλημα για τη χώρα. Σ αυτή την περίπτωση οι διέξοδοι θα είναι επίσης δυο:

Μία η άμεση προσφυγή στις κάλπες. Αλλά αυτό δεν είναι το καλύτερο για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η χώρα και οι πάντες –εντός και εκτός- θα πιέσουν για να αποτραπεί.. Ιδίως αν η πρόβλεψη για το αποτέλεσμα των εκλογών εντείνει τη αβεβαιότητα.

Η άλλη διέξοδος οδηγεί σε ένα έργο που έχουμε ξαναδεί: μια νέα κυβέρνηση από την ίδια Βουλή με άλλους συσχετισμούς υποστήριξης... Για την ακρίβεια μια κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Τσίπρα- αλλά χωρίς την Αριστερή Πλατφόρμα του Λαφαζάνη και φυσικά χωρίς το βαρίδι των ΑΝΕΛ του Πάνου Καμένου - με τη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και ενδεχομένως το Ποτάμι- αλλά όχι απαραιτήτως όλους μαζί.

Αλλά για να συμβεί αυτό εκτός από τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ που θα το προκαλέσει, πρέπει να συντρέξει και μια άλλη βασική προϋπόθεση: η αλλαγή ηγεσίας στη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ..