ΠολιτιΖμός !

 

του Βαγγέλη Ντάλη

«Όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες, αυτοί ανέβαιναν στα δέντρα για να φάνε βελανίδια» ! Συμπληρωματικά : «όταν εμείς είχαμε πολιτισμό, αυτοί ζούσαν σε σπηλιές» ! Ενίοτε οι φράσεις αυτές έχουν ως κατάληξη το νεοελληνικό «ΡΕ».

Αποτελούν συνήθη επωδό σε κάθε σχόλιο που προέρχεται από το εξωτερικό και θίγει τον τρόπο ζωής μας, τις συνήθειες ή ακόμα και το εθνικό «φιλότιμο» και τις ικανότητές μας. Σε κάθε αρνητική κριτική, έξωθεν προερχόμενη, έχουμε έτοιμη την απαξιωτική απάντηση.

Η σκηνή που ακολουθεί συνέβη την προηγούμενη Κυριακή στον αγώνα ορεινού δρόμου που διεξήχθη στο άλσος Βεϊκου, με ανάβαση στους λόφους Κόκκου και Φιλοθέης. Σε μια στροφή των μονοπατιών και των στενών δρόμων όπου υπήρχε πλάτωμα, αθλούμενος μέσης ηλικίας αποσπάστηκε από την χαρούμενη παρέα του και χαριτολογώντας στήθηκε στην άκρη του δρόμου και άνετα … έκανε την ανάγκη του ! Δίπλα του περνούσαν δεκάδες άνδρες και γυναίκες δρομείς αλλά … και τί έγινε ;

Μήπως ο ίδιος δεν έχει διπλοπαρκάρει στη Βεϊκου κλείνοντας κάποιον άτυχο ; Μήπως δεν έχει παρκάρει στη στροφή εμποδίζοντας τρόλευ ή λεωφορείο να συνεχίσει το δρομολόγιό του και τους άτυχους επιβάτες να περιμένουν να τελειώσει τη «δυό λεπτά» δουλίτσα του; Μήπως δεν άφησε τα κουτάκια με τις μπύρες που έπινε τις προάλες στο άλσος με την παρέα του ; Ή μήπως μάζεψε τα σκουπίδια που έκανε στο γήπεδο βλέποντας την ομάδα του ; Εννοείται ότι όταν γυμνάζεται στο γυμναστήριο δεν βάζει τα βαράκια που χρησιμοποιεί στη θέση τους όταν τελειώσει. Ας το κάνει ο επόμενος.

Το περιστατικό είναι μεμονωμένο και δεν πρόκειται να κάνουμε μαθήματα καθωσπρεπισμού από αυτή εδώ τη σελίδα. Όλοι έχουμε κάνει κάποια στιγμή την ανάγκη μας στη φύση και δεν είναι κατακριτέο. Όχι όμως μπροστά σε τόσο κόσμο. Μόνοι μας πήγαμε, δεν αδιαφορήσαμε επιδεικτικά για τους γύρω.

Αν περιστατικά όπως αυτό ήταν σπάνια δεν θα άξιζε τον κόσμο να τα σχολιάσουμε. Δεν είναι όμως. Αποτελούν καθημερινά φαινόμενα τα οποία δείχνουν τον «πολιτισμό» μας. Η έλλειψη αγωγής (αγωγής, όχι καθωσπρεπισμού) και η κοινωνική αδιαφορία δηλώνονται πλέον προκλητικά. Από το νέο παιδί που δεν θα σηκωθεί στο λεωφορείο για να καθίσει ο μεγαλύτερος που δυσκολεύεται να σταθεί όρθιος και τον «εξυπνάκια» που προσπαθεί δολίως να πάρει τη σειρά των άλλων ως τον καταληψία της αριστερής λωρίδας ο οποίος πάει προκλητικά αργά γιατί μιλάει στο κινητό του, τα φαινόμενα είναι πολλά. Όλα μαζί συνθέτουν τον πολιτισμό μας.

Τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας δεν τον αμφισβήτησε ποτέ κανείς σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τον πολιτισμό του νεοέλληνα όμως ; Σκοπίμως συγχέουμε τον πολιτισμό ενός τόπου με τα «μεγάλα έργα» που έχει να δείξει ο τόπος αυτός ή με τους «μεγάλους» που έχει αναδείξει.

Η σύγχρονη Ελλάδα έχει αναδείξει, όντως, πολλούς «μεγάλους», άντρες και γυναίκες. Στα γράμματα, στις τέχνες, στις επιστήμες και αλλού. Αυτές και αυτοί όμως είναι μονάδες και ο έπαινος είναι ατομικός. Δυστυχώς για εμάς, δεν τον μοιραζόμαστε. Κι ας μας αρέσει να καμαρώνουμε ομαδικά. Μιάς και ξεκινήσαμε αθλητικά, ας το ολοκληρώσουμε : ο Νίκος Κακλαμανάκης υπήρξε πολλές φορές παγκόσμιος πρωταθλητής της ιστιοπλοϊας και Ολυμπιονίκης. Μόνο που ο άνθρωπος πάλευε χρόνια μόνος του με τα κύματα χωρίς κανένας να τον βοηθήσει ποτέ. Είχε μόνο τη στήριξη της οικογένειάς του και κάλυπτε τα έξοδά του από χορηγούς. Όταν έφερνε όμως τα μετάλλια τότε όλη η αθλητική και πολιτική ηγεσία έτρεχε να φωτογραφηθεί μαζί του. Κι όχι μόνο αυτοί που από τη θέση τους όφειλαν να τον στηρίζουν αλλά τον είχαν ξεχάσει. Και οι πολλοί, οι νεοέλληνες. Έτρεχαν να φωτογραφηθούν μαζί του άνθρωποι που δεν ήξεραν ούτε τι έχει κάνει στην καριέρα του ούτε τι ακριβώς είναι το άθλημά του.

Αυτοί είμαστε. Μόνο για την εικόνα, για το θεαθήναι. Για να δείξουμε στο προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάτι. Οι λίγοι που ήξεραν, που καταλάβαιναν, δεν φωτογραφήθηκαν. Μόνο τον χειροκρότησαν. Γιατί αυτός είναι ο πολιτισμός. Δεν είναι τα επιβλητικά κτίρια κι οι «Παρθενώνες». Είναι ο σεβασμός στο συνάνθρωπο, οι καθαροί δρόμοι στη γειτονιά μας, η ευγένεια στις καθημερινές μας συναναστροφές, το να μαθαίνουμε στα παιδιά μας να σέβονται τους δασκάλους τους, τους μεγαλύτερους αλλά ακόμα και τους αντιπάλους τους στον αθλητισμό. Λέτε ότι αυτά και άλλα πολλά τέτοια, τα έχουμε ;

Σε τηλεοπτικό ριάλιτυ που καμία σημασία δεν έχει ποιό είναι, οι 22 παίκτες έφτασαν στο σπίτι που θα τους φιλοξενήσει και άρχισαν αμέσως να χωρίζουν τα δωμάτια που θα μείνουν. Αμέσως άρχισαν οι παρεξηγήσεις και τα μπερδέματα, ενώ παίκτης δεν δίστασε να πει μπροστά στην κάμερα: «Δεν θέλω να έχω γυναίκες στο δωμάτιο μου. Επειδή θέλω να κοιμηθώ γυμνός. Να κλ…ω».

Στο ίδιο ριάλιτυ μπαίνει να «παίξει» κυρία ξένης καταγωγής. Μετά από μιά ήττα της ομάδας της, συναισθηματικά φορτισμένη δηλώνει ότι αποχωρεί από το παιχνίδι. Είναι εντυπωσιακή η αιτιολόγησή της :

«Δεν είναι μόνο η ήττα, υπάρχουν και άλλα πράγματα. Είναι πολλά που συμβαίνουν μέσα στο σπίτι, με μένα, με τα παιδιά και δεν νιώθω όμορφα. Η κατάσταση μέσα στο σπίτι ήταν απαράδεκτη. Όταν βλέπω ένα παιδί 20 χρονών να κάνει κάποιες κινήσεις που είναι ασέβεια προς εμένα, με τα χέρια, καταλαβαίνετε, δεν θέλω να σας δείξω… Έχουν φτιάξει ομάδες τα παιδιά, εγώ δεν υπάρχω πουθενά. Στην κουζίνα δεν μπορώ να μπω, από τότε που μπήκαμε στο σπίτι. Με θεωρούν μια γυναίκα που δεν έχω καμία σχέση μέσα στην κουζίνα. Ότι είμαι μια ξένη, που δεν μιλάω καλά ελληνικά, ασέβεια προς εμένα που με στεναχωρεί πάρα πολύ. Κάνουν κάποιες χειρονομίες τα παιδιά μπροστά μου, που μου δείχνουν ότι δεν με σέβονται και απλά δεν έχω μάθει να ζω έτσι» είπε η κυρία.

«Τους είχα πει ότι δεν μπορώ το τσιγάρο. Την κουζίνα την είχαν κάνει καπνιστήριο, αυτό το πράγμα απαγορεύεται. Ο γιος μου είχε πει “μαμά, μην πας, θα σε πληγώσουν γιατί τους Έλληνες τους ξέρω πολύ καλά”, όχι από ρατσιστικής πλευράς, μην το παίρνετε έτσι, απλά γιατί έχουμε μεγαλώσει εδώ και ο γιος μου το έχει βιώσει αυτό. Δεν φαντάστηκα ότι θα ήταν τόσο δύσκολο και θα πληγωνόταν η αξιοπρέπειά μου και αυτό δεν το ανέχομαι γιατί έχω φτάσει στα 46 μου με αξιοπρέπεια» συνέχισε.

Την επόμενη φορά λοιπόν που θα μας κρίνουν με τρόπο που δεν μας αρέσει, ας μην αντιδράσουμε ενστικτωδώς απαξιωτικά. Ας κάνουμε και λίγο αυτοκριτική, ας σκεφτούμε πώς μπορούμε να κάνουμε πολιτισμό τον πολιτιΖμό μας !