DATE

Τρίτη 6 Φεβρουαρίου 2018


ΠολιτιΖμός !

 
του Βαγγέλη Ντάλη

«Όταν εμείς χτίζαμε Παρθενώνες, αυτοί ανέβαιναν στα δέντρα για να φάνε βελανίδια» ! Συμπληρωματικά : «όταν εμείς είχαμε πολιτισμό, αυτοί ζούσαν σε σπηλιές» ! Ενίοτε οι φράσεις αυτές έχουν ως κατάληξη το νεοελληνικό «ΡΕ».
Αποτελούν συνήθη επωδό σε κάθε σχόλιο που προέρχεται από το εξωτερικό και θίγει τον τρόπο ζωής μας, τις συνήθειες ή ακόμα και το εθνικό «φιλότιμο» και τις ικανότητές μας. Σε κάθε αρνητική κριτική, έξωθεν προερχόμενη, έχουμε έτοιμη την απαξιωτική απάντηση.
Η σκηνή που ακολουθεί συνέβη την προηγούμενη Κυριακή στον αγώνα ορεινού δρόμου που διεξήχθη στο άλσος Βεϊκου, με ανάβαση στους λόφους Κόκκου και Φιλοθέης. Σε μια στροφή των μονοπατιών και των στενών δρόμων όπου υπήρχε πλάτωμα, αθλούμενος μέσης ηλικίας αποσπάστηκε από την χαρούμενη παρέα του και χαριτολογώντας στήθηκε στην άκρη του δρόμου και άνετα … έκανε την ανάγκη του ! Δίπλα του περνούσαν δεκάδες άνδρες και γυναίκες δρομείς αλλά … και τί έγινε ;
Μήπως ο ίδιος δεν έχει διπλοπαρκάρει στη Βεϊκου κλείνοντας κάποιον άτυχο ; Μήπως δεν έχει παρκάρει στη στροφή εμποδίζοντας τρόλευ ή λεωφορείο να συνεχίσει το δρομολόγιό του και τους άτυχους επιβάτες να περιμένουν να τελειώσει τη «δυό λεπτά» δουλίτσα του; Μήπως δεν άφησε τα κουτάκια με τις μπύρες που έπινε τις προάλες στο άλσος με την παρέα του ; Ή μήπως μάζεψε τα σκουπίδια που έκανε στο γήπεδο βλέποντας την ομάδα του ; Εννοείται ότι όταν γυμνάζεται στο γυμναστήριο δεν βάζει τα βαράκια που χρησιμοποιεί στη θέση τους όταν τελειώσει. Ας το κάνει ο επόμενος.
Το περιστατικό είναι μεμονωμένο και δεν πρόκειται να κάνουμε μαθήματα καθωσπρεπισμού από αυτή εδώ τη σελίδα. Όλοι έχουμε κάνει κάποια στιγμή την ανάγκη μας στη φύση και δεν είναι κατακριτέο. Όχι όμως μπροστά σε τόσο κόσμο. Μόνοι μας πήγαμε, δεν αδιαφορήσαμε επιδεικτικά για τους γύρω.
Αν περιστατικά όπως αυτό ήταν σπάνια δεν θα άξιζε τον κόσμο να τα σχολιάσουμε. Δεν είναι όμως. Αποτελούν καθημερινά φαινόμενα τα οποία δείχνουν τον «πολιτισμό» μας. Η έλλειψη αγωγής (αγωγής, όχι καθωσπρεπισμού) και η κοινωνική αδιαφορία δηλώνονται πλέον προκλητικά. Από το νέο παιδί που δεν θα σηκωθεί στο λεωφορείο για να καθίσει ο μεγαλύτερος που δυσκολεύεται να σταθεί όρθιος και τον «εξυπνάκια» που προσπαθεί δολίως να πάρει τη σειρά των άλλων ως τον καταληψία της αριστερής λωρίδας ο οποίος πάει προκλητικά αργά γιατί μιλάει στο κινητό του, τα φαινόμενα είναι πολλά. Όλα μαζί συνθέτουν τον πολιτισμό μας.
Τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας δεν τον αμφισβήτησε ποτέ κανείς σε ολόκληρο τον πλανήτη. Τον πολιτισμό του νεοέλληνα όμως ; Σκοπίμως συγχέουμε τον πολιτισμό ενός τόπου με τα «μεγάλα έργα» που έχει να δείξει ο τόπος αυτός ή με τους «μεγάλους» που έχει αναδείξει.
Η σύγχρονη Ελλάδα έχει αναδείξει, όντως, πολλούς «μεγάλους», άντρες και γυναίκες. Στα γράμματα, στις τέχνες, στις επιστήμες και αλλού. Αυτές και αυτοί όμως είναι μονάδες και ο έπαινος είναι ατομικός. Δυστυχώς για εμάς, δεν τον μοιραζόμαστε. Κι ας μας αρέσει να καμαρώνουμε ομαδικά. Μιάς και ξεκινήσαμε αθλητικά, ας το ολοκληρώσουμε : ο Νίκος Κακλαμανάκης υπήρξε πολλές φορές παγκόσμιος πρωταθλητής της ιστιοπλοϊας και Ολυμπιονίκης. Μόνο που ο άνθρωπος πάλευε χρόνια μόνος του με τα κύματα χωρίς κανένας να τον βοηθήσει ποτέ. Είχε μόνο τη στήριξη της οικογένειάς του και κάλυπτε τα έξοδά του από χορηγούς. Όταν έφερνε όμως τα μετάλλια τότε όλη η αθλητική και πολιτική ηγεσία έτρεχε να φωτογραφηθεί μαζί του. Κι όχι μόνο αυτοί που από τη θέση τους όφειλαν να τον στηρίζουν αλλά τον είχαν ξεχάσει. Και οι πολλοί, οι νεοέλληνες. Έτρεχαν να φωτογραφηθούν μαζί του άνθρωποι που δεν ήξεραν ούτε τι έχει κάνει στην καριέρα του ούτε τι ακριβώς είναι το άθλημά του.
Αυτοί είμαστε. Μόνο για την εικόνα, για το θεαθήναι. Για να δείξουμε στο προφίλ μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κάτι. Οι λίγοι που ήξεραν, που καταλάβαιναν, δεν φωτογραφήθηκαν. Μόνο τον χειροκρότησαν. Γιατί αυτός είναι ο πολιτισμός. Δεν είναι τα επιβλητικά κτίρια κι οι «Παρθενώνες». Είναι ο σεβασμός στο συνάνθρωπο, οι καθαροί δρόμοι στη γειτονιά μας, η ευγένεια στις καθημερινές μας συναναστροφές, το να μαθαίνουμε στα παιδιά μας να σέβονται τους δασκάλους τους, τους μεγαλύτερους αλλά ακόμα και τους αντιπάλους τους στον αθλητισμό. Λέτε ότι αυτά και άλλα πολλά τέτοια, τα έχουμε ;
Σε τηλεοπτικό ριάλιτυ που καμία σημασία δεν έχει ποιό είναι, οι 22 παίκτες έφτασαν στο σπίτι που θα τους φιλοξενήσει και άρχισαν αμέσως να χωρίζουν τα δωμάτια που θα μείνουν. Αμέσως άρχισαν οι παρεξηγήσεις και τα μπερδέματα, ενώ παίκτης δεν δίστασε να πει μπροστά στην κάμερα: «Δεν θέλω να έχω γυναίκες στο δωμάτιο μου. Επειδή θέλω να κοιμηθώ γυμνός. Να κλ…ω».
Στο ίδιο ριάλιτυ μπαίνει να «παίξει» κυρία ξένης καταγωγής. Μετά από μιά ήττα της ομάδας της, συναισθηματικά φορτισμένη δηλώνει ότι αποχωρεί από το παιχνίδι. Είναι εντυπωσιακή η αιτιολόγησή της :
«Δεν είναι μόνο η ήττα, υπάρχουν και άλλα πράγματα. Είναι πολλά που συμβαίνουν μέσα στο σπίτι, με μένα, με τα παιδιά και δεν νιώθω όμορφα. Η κατάσταση μέσα στο σπίτι ήταν απαράδεκτη. Όταν βλέπω ένα παιδί 20 χρονών να κάνει κάποιες κινήσεις που είναι ασέβεια προς εμένα, με τα χέρια, καταλαβαίνετε, δεν θέλω να σας δείξω… Έχουν φτιάξει ομάδες τα παιδιά, εγώ δεν υπάρχω πουθενά. Στην κουζίνα δεν μπορώ να μπω, από τότε που μπήκαμε στο σπίτι. Με θεωρούν μια γυναίκα που δεν έχω καμία σχέση μέσα στην κουζίνα. Ότι είμαι μια ξένη, που δεν μιλάω καλά ελληνικά, ασέβεια προς εμένα που με στεναχωρεί πάρα πολύ. Κάνουν κάποιες χειρονομίες τα παιδιά μπροστά μου, που μου δείχνουν ότι δεν με σέβονται και απλά δεν έχω μάθει να ζω έτσι» είπε η κυρία.
«Τους είχα πει ότι δεν μπορώ το τσιγάρο. Την κουζίνα την είχαν κάνει καπνιστήριο, αυτό το πράγμα απαγορεύεται. Ο γιος μου είχε πει “μαμά, μην πας, θα σε πληγώσουν γιατί τους Έλληνες τους ξέρω πολύ καλά”, όχι από ρατσιστικής πλευράς, μην το παίρνετε έτσι, απλά γιατί έχουμε μεγαλώσει εδώ και ο γιος μου το έχει βιώσει αυτό. Δεν φαντάστηκα ότι θα ήταν τόσο δύσκολο και θα πληγωνόταν η αξιοπρέπειά μου και αυτό δεν το ανέχομαι γιατί έχω φτάσει στα 46 μου με αξιοπρέπεια» συνέχισε.
Την επόμενη φορά λοιπόν που θα μας κρίνουν με τρόπο που δεν μας αρέσει, ας μην αντιδράσουμε ενστικτωδώς απαξιωτικά. Ας κάνουμε και λίγο αυτοκριτική, ας σκεφτούμε πώς μπορούμε να κάνουμε πολιτισμό τον πολιτιΖμό μας !

Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου 2018

 

Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε χτες και κάθε χρόνο, τέτοια μέρα, θα θυμόμαστε τον θάνατό του

 
 του Θύμιου Καλαμούκη (Ελληνοφρένεια)
 
 
 
Ευχαριστώ τον Μίκη Θεοδωράκη.
Ευχαριστώ τον Μίκη Θεοδωράκη γιατί μέσα από τα τραγούδια του έμαθα για τους πραγματικούς λαϊκούς αγώνες. Για το πείσμα των ανταρτών στο βουνό, για την θυσία μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, για τις πέτρες της Μακρονήσου, για τον Ωρωπό, για την Γυάρο, την Ικαρία, την όμορφη πόλη. Για τους καημούς της ξενιτιάς. 

Για την Μαργαρώ και την Μυρτιά, τις καμπάνες που σημαίνουν, το καρτέρεμα, το Μαουτχάουζεν, μέχρι το χελιδόνι και τα αετόμορφα ψηλά βουνά της δικαιοσύνη.
Για τη δολοφονία του Λαμπράκη και για το πώς πήρε λίγο μετά τον Πέτρουλα.
Για τον Αντρέα που τον χτυπάνε το βράδυ στην ταράτσα.

Ευχαριστώ τον Μίκη Θεοδωράκη που μου φύτεψε στην ψυχή τον Ελύτη τον Σεφέρη τον Ρίτσο, τον Λειβαδίτη, τον Καμπανέλη, τον Αναγνωστάκη, τον Βάρναλη.
Ευχαριστώ γιατί μέσα από τις ολοζώντανες διηγήσεις του έμαθα τη σύγχρονη ιστορία με τις διώξεις των πατριωτών, την αυθαιρεσία του παρακράτους, τον διχασμό του δεξιού κράτους, την παρανομία και την αντίσταση.
Χωρίς αυτόν δεν θα ήμουν αυτό που είμαι. Νομίζω κανείς μας δεν θα ήταν αυτό που είναι.
Από χτες τον ευχαριστώ και για κάποιους επιπλέον λόγους, που δεν είχα φανταστεί ποτέ.
 
Τον ευχαριστώ που μου έδειξε τι σημαίνει κατάντια. Πόσο εύκολα κατρακυλάς σε αυτήν όταν δεν έχεις ρίζες. Όχι όταν δεν έχεις παρελθόν, όταν δεν έχεις ρίζες βαθιές και γερές.
Πόσο απεχθές είναι να σε αγκαλιάζει το παπαδαριό, να σε χειροκροτεί το φασισταριό, να σε χρησιμοποιεί δημοσιογραφικό αληταριό. Που μου θύμισε ότι η φράση ενότητα του λαού είναι κίβδηλη. Φούσκα. Ότι δεν μπορεί να υπάρξει ενότητα του τραπεζίτη με τον δανειολήπτη, του βιομηχάνου και του εργάτη, του εφοπλιστή και του ναυτικού. Ότι οι μπαρούφες περί εθνικής ενότητας κρύβουν τη λύσσα των λύκων απέναντι στο πρόβατο. Τα σάλια του λιονταριού απέναντι στην αντιλόπη.
Ότι την ελληνική κοινωνία, κάθε κοινωνία, τη χωρίζουν τα συμφέροντα διαφορετικών ομάδων. Και ότι οι οικονομικά ισχυρές ομάδες κάθε κοινωνίας, κρύβουν τις επιδιώξεις τους και προσπαθούν πάντα τα δίκαια κοινωνικά αιτήματα των ανίσχυρων ομάδων να τα μετατρέπουν σε εθνικά αιτήματα.
Το ανησυχητικό είναι ότι αυτές τις επιδιώξεις τις ενστερνίζονται και οι οικονομικά αδύνατοι. Πχ μπορεί να πεινάς, να είσαι χρεωμένος αλλά είσαι απόγονος σπουδαίων προγόνων. Μπορεί να είσαι άνεργος, κακοπληρωμένος και να μην είσαι υπερήφανος για τον εαυτό σου, αλλά είσαι υπερήφανος για τον Μέγα Αλέξανδρο.
Να θεωρείς ψυχή σου το όνομα της Μακεδονίας και όχι την παιδεία.
Να μην ξεχάσω ότι τα κυρίαρχα ΜΜΕ, οι κυρίαρχες δυνάμεις προσπαθούν να αντικαταστήσουν τους κοινωνικούς αγώνες κατά της λιτότητας, με και καλά εθνικούς αγώνες, για μια υπόθεση που για όλο τον πλανήτη είναι λυμένη.
Πόσο δύσκολο είναι να είσαι συνεπής μέχρι το τελευταίο λεπτό της ζωής σου. Όμως μέχρι το τελευταίο. Και πόσο κομβικό μπορεί να είναι το προτελευταίο λεπτό.
Τη διαφορά μεταξύ γεμάτης πλατείας τον Δεκέμβρη του 44 και γεμάτης πλατείας τον Φλεβάρη του 2018.
Ότι κάθε τι μαζικό δεν είναι κατά ανάγκην και σωστό.
Την απέχθεια στο ρεύμα της μάζας, την ευκολία της την εθελοτυφλία της. Την εύπεπτη σκέψη και την επιφανειακή ανάλυση.

Ναι προφανώς δεν ήταν φασίστες όλοι όσοι ήταν εκεί, αλλά πότε τελικά και πως αρχίζεις να φασιστικοποιείσαι. Με όλες τις αναλογίες… προφανώς, η νεολαία της Γερμανίας του μεσοπολέμου δεν φανταζόταν ότι θα ήταν αυτή που θα γύριζε σε φέρετρα μερικά χρόνια αργότερα. Ούτε οι ενήλικες της Γερμανίας του μεσοπολέμου ήθελαν να ψήνουν σε φούρνους τα πτώματα των Εβραίων. Προφανώς δεν το ήθελαν αλλά έγινε γιατί το ήθελαν κάποιοι. Που όμως ποτέ δεν το είπαν καθαρά. Και που πάντα μιλούσαν για ισχυρή και καθαρή Γερμανία.
Τον ευχαριστώ που μου θύμισε όλα αυτά που σιχαίνομαι. Να χαϊδεύω την μπόλικη αφέλεια και την άγνοια του πλήθους. Να σιγοντάρεις την επιπολαιότητα της μαζικής σκέψης.
Να βροντοφωνάζεις ότι θέλεις την Μακεδονία ελληνική ενώ η Ελλάδα δεν είναι ελληνική. Ούτε δρόμοι, ούτε λιμάνια, ούτε αεροδρόμια, ούτε παραλίες, ούτε πετρέλαια ούτε δάνεια. Τίποτε.
Τον ευχαριστώ που με βοήθησε να τελειώσω μια και καλή, με τους μύθους, τα σύμβολα και τα κεφάλαια του έθνους.
Τον ευχαριστώ που με απενεχοποίησε.
Τον ευχαριστώ που κατάλαβα ότι ο αγώνας μας για καλύτερο αύριο, είναι ακόμη πιο δύσκολος χωρίς πατερίτσες από το παρελθόν. Μπορούμε και χωρίς αυτές.
Μπορούσαμε εδώ και καιρό, αλλά για λόγους συναισθηματικούς τις κρατούσαμε στα χέρια.
Τον ευχαριστώ που μου απέδειξε γιατί δεν έπρεπε να ήμουν στο Σύνταγμα χτες.
Που μου υπενθύμισε την αναγούλα για τις μπούρδες περί εθνικής ενότητας, κυρίαρχου λαού και υπερήφανου λαού. Και είναι μπούρδες, γιατί αυτός ο λαός δείχνει μαζικότητα και υπερηφάνεια όταν έχει εξασφαλίσει ότι δεν θα έχει κόστος η όποια διαμαρτυρία του. Όταν είναι συμβατή με τα θέλω των ισχυρών. Όταν ο όποιος αντίπαλος είναι σιγουράκι. Αν αυτή την στιγμή κάποιος απειλεί την εθνική κυριαρχία είναι η πανίσχυρη Τουρκία και όχι τα ανύπαρκτα Σκόπια. Γιατί λοιπόν ψυχή είναι η Μακεδονία και όχι το Αιγαίο; Από την Μακεδονία οι βόρειοι γείτονες μας έχουν πάρει το όνομα. Οι ανατολικοί γείτονες με τις συνεχείς απειλές παραβάσεις και παραβιάσεις κάθε μέρα, δεν μας παίρνουν κάτι; Τι αλα καρτ υπερηφάνεια είναι αυτή;

Είμαστε ατρόμητοι μόνο προς τα πάνω όχι προς τα δίπλα; Επίσης σε Μακεδονία και Αιγαίο, Πελοπόννησο και Κρήτη χρωστάνε μέχρι και τα τρισέγγονα, ένα χρέος που μας φορέθηκε.
Τον ευχαριστώ που μου θύμισε ότι ναι δεν είναι όλοι φασίστες, αλλά ότι μπορούν να γίνουν όλοι φασίστες. Ακόμη και χωρίς να το καταλάβουν. Ότι υπάρχουν διαβαθμίσεις μέχρι να μπεις στο τάγμα εφόδου. Ότι η ανοχή είναι το πρώτο σκαλί.
Τον ευχαριστώ που μου υπενθύμισε να μην ξεχάσω ποτέ και να μην ξεχνάω να μπερδεύω τον αριστερόστροφο φασισμό με τον φασισμό. Γιατί ο φασισμός είναι ένας και μοναδικός. Είναι ΜΟΝΟ μαύρος, έχει μόνο αγκυλωτό σταυρό, διαιρεί, στοχοποιεί και δολοφονεί. Γιατί το μόνο που μπορεί να κάνει αριστερόστροφα ο φασισμός είναι να γυρνάει με αριστερή φορά το μαχαίρι στην καρδιά του Φύσσα.
Τον ευχαριστώ που μου θύμισε ότι τελικά δεν είναι η ελπίδα, αλλά η ξεφτίλα που πεθαίνει τελευταία.

Τον ευχαριστώ και λυπάμαι. Εγώ τον Μίκη δεν μπορώ, δεν θέλω, δεν πρέπει να τον μοιράζομαι με φασίστες. Δεν θέλω να μας ενώνει με τους φασίστες ο Μίκης. Αυτόν τον Μίκη δεν θέλω να τον μοιράζομαι. Σας τον χαρίζω. Δεν είναι ο δικός μου Μίκης. Είναι όλος δικός σας. Πάρτε τον.

Και τον ευχαριστώ που μου δίνει το δικαίωμα να ζητήσω εγώ ταπεινά συγνώμη από τον Γρηγόρη Λαμπράκη, τον Σωτήρη Πέτρουλα, τον Ανδρέα Λεντάκη, τους 200 συντρόφους της Καισαριανής, τον Νίκο Μπελογιάννη, τους χιλιάδες εξόριστους, που δεν έγιναν ποτέ εθνικό σύμβολο, τους χιλιάδες νεκρούς, τους χιλιάδες ονειροπόλους, τους χιλιάδες αγωνιστές απλούς ανθρώπους που μέχρι τέλους πάλεψαν να κρατήσουν τον όνομα και την ιστορία τους καθαρή και κρυστάλλινη. Που δεν τραγούδησαν το «σώπα όπου να ναι θα σημάνουν οι καμπάνες» μαζί με ανθρώπους που έχουν στα χέρια τους χαραγμένο τον αγκυλωτό σταυρό.
Για μένα χτες ήταν μια σημαντική μέρα. Και σημαδιακή μέρα. Και θλιβερή μέρα.
Περνά στην ιστορία. Γιατί πέθανε ο Μίκης Θεοδωράκης. Έφυγε ένας μεγάλος καλλιτέχνης, ένας μεγάλος πνευματικός άνθρωπος. Ένας κορυφαίος δημιουργός, ένας ζωντανός θρύλος που μεγαλούργησε όταν ήταν γειωμένος με τις αγωνίες του λαού μας.

Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε χτες και μας άφησε έναν πλούτο μουσικής, ένα τεράστιο έργο. Μια σημαντική παρακαταθήκη.
Ήταν μια μέρα σημαδιακή και κάθε χρόνο τέτοια μέρα θα τιμούμε τη μνήμη του και θα θυμόμαστε το θάνατό του.
Θα τον έχουμε πάντα ψηλά στο μυαλό και στην καρδιά μας.
Δεν θα τον ξεχάσουμε ποτέ.