2017,  Το τέλος των διλημμάτων για τους Έλληνες 

του Μάκη Ανδρονόπουλου

Η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει να ξεκινήσει καλά το 2017 με το κλείσιμο της 2^ης αξιολόγησης, εξέλιξη που θα οδηγήσει στην ενεργοποίηση των βραχυπρόθεσμων ρυθμίσεων του χρέους και την ταχεία συμμετοχή στο πρόγραμμα πιστωτικής χαλάρωσης, η οποία με τη σειρά της θα διευκολύνει σε πολλά επίπεδα την οικονομία και κυρίως στην απόκτηση κάποιας ρευστότητας που τόσο πολύ έχουν ανάγκη οι τράπεζες και η οικονομία. Αν συμβούν όλα αυτά, το δεύτερο εξάμηνο μπορεί να βγούμε στις αγορές, δηλαδή να αρχίσει η διαδικασία της απεξάρτησης. Παρ΄ όλα αυτά, η ελληνική κοινωνία συνειδητοποιεί ότι οι φοροδοτικές της δυνατότητες έχουν εξαντληθεί και ότι σε 12 μήνες αίρεται η προστασία της πρώτης κατοικίας. Η χρονιά προβλέπεται οριακή σε ότι αφορά τα οικονομικά των νοικοκυριών με αποτέλεσμα να σημειώνεται μια μεγάλη μεταστροφή στην κοινή γνώμη σε ότι αφορά τα μέχρι τώρα ιερά και όσια, όπως το ευρώ για παράδειγμα.  

Αναμφίβολα, το καλό σενάριο που ελπίζει (η αισιοδοξία της βούλησης) να συμβεί η κυβέρνηση είναι καλό. Όμως, όλοι γνωρίζουμε πως η χώρα δεν σώζεται ούτε έτσι, παρά την υπομονή και στοχοπροσήλωση που επέδειξε η ελληνική κοινωνία.Επενδύσεις δεν γίνονται κάπου που δεν υπάρχει εσωτερική αγορά. Γι΄ αυτό και έφυγαν η Citibank και οι ξένες τράπεζες, η Carefour και τόσοι άλλοι λιανοπωλητές. Για να υπάρξει αγορά πρέπει να λυθεί πρώτα ο γόρδιος δεσμός του ιδιωτικού χρέους των νοικοκυριών και ένα μέρος του επιχειρηματικού και μετά θα ακολουθήσουν οι επενδύσεις. Εννοείται ότι πρέπει να γίνει βαθιά διόρθωση των φόρων. Σταδιακή προσαρμογή τα δέκα επόμενα ή εκατό χρόνια δεν υπάρχει. Το λένε οι οικονομολόγοι, το λένε και όσοι ξέρουν τι γίνεται στην κοινωνία. Το ξέρει η Γερμανία από το 1919. Αν το 2018 η Ελλάδα δεν έχει ανακτηθεί από το λαό της, οι εξελίξεις θα είναι οι χειρότερες που μπορούμε να φανταστούμε. Ξέρουν όλοι τι σημαίνει «οργισμένος Βαλκάνιος» και οι δυτικοί σύμμαχοι ξέρουν τι σημαίνει Έλληνας στα όπλα.

Τρεις κρίσιμες διαπιστώσεις

Τον τελευταίο μήνα του 2016 σημειώθηκαν τρεις ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις. Στην αρχή του Δεκέμβρη, ο δημοσιογράφος Τάκης Μίχας στηριζόμενος στην δημοσκόπιση της Pulse διαπίστωνε ότι οι Έλληνες αναζητούν Tο νέο κόμμα του 43% διότι τα σημερινά δεν τους εκφράζουν. Σύμφωνα με την δημοσκόπηση, 1 στους 3 ψηφοφόρους της ΝΔ επιθυμούν ,νέο κόμμα ενώ στον Σύριζα η αναλογία είναι 1 προς 2. Η είδηση θάφτηκε! Το όραμα τους είναι όραμα Σιγκαπούρης, ασφάλεια, επιχειρηματικότητα, άψογη εκπαίδευση, κοινωνικές παροχές, ανταγωνιστικές αγορές, εθνικό ελεύθερα κυμαινόμενο νόμισμα, γράφει ο Μίχας. Για την ανάλυση χρησιμοποίησε και το Πολιτικό Βαρόμετρο του Νοεμβρίου της Public Issue, από το οποίο προκύπτει ότι: μόλις το 9% των Ελλήνων ψηφοφόρων επιθυμεί την τήρηση του Μνημονίου, το 25% είναι υπέρ της άμεσης στάσης πληρωμών κάτι που φυσικά συνεπάγεται έξοδο από το ευρώ, ενώ το 58% υποστηρίζει την μεταβολή της δανειακής σύμβασης με ελάφρυνση χρέους κλπ. Εκτιμά δε πως ένα μεγάλο μέρος αυτών προφανώς θα συντασσόταν με την πολιτική της εξόδου από το ευρώ, στο βαθμό που οι δανειστές δεν θα δέχονταν σημαντική μείωση του χρέους.

 Την ίδια βδομάδα, ο Μάνος Οικονομίδης προβαίνει σε ανάλογες εκτιμήσεις αναλύοντας τα ευρήματα της έρευνας «Τάσεις» της «MRB», όπου διαπιστώνει σκηνικό προχωρημένης ανησυχίας για το μέλλον του τόπου, βαθιά αποστροφή των πολιτών προς το πολιτικό σύστημα, στα όρια της απαξίωσης. Τα κόμματα δεν πείθουν, γράφει,  κανείς δεν περιμένει ουσιαστική αλλαγή στη ζωή του από εναλλαγή των πολιτικών δυνάμεων στην εξουσία, και το συναίσθημα που κυριαρχεί είναι η οργή. Το δε εκκρεμές της οργής, όπως το έχουμε ζήσει τα τελευταία χρόνια της κρίσης, πολύ απλά… καταπίνει πρωθυπουργούς και κυβερνήσεις, με «παρενθέσεις» πολιτικής ηγεμονίας, που δεν υπερβαίνουν τη διετία. Οι Έλληνες, μετά από πολλά χρόνια, αναζητούν και πάλι τον… «κανένα». Στο σχετικό εύρημα της πρωθυπουργικής καταλληλότητας, το 50% προτιμά τον «κανένα» και «κάποιον άλλο», αντί του διδύμου Μητσοτάκη-Τσίπρα, που συνθέτουν την προφανή απάντηση.

Μια άλλη διαπίστωση έκανε ο δημοσιογράφος Μιχάλης Κατσίγερας την παραμονή των Χριστουγέννων στοfacebook:«Φέτος δεν ήρθε κανένα παιδί να μας πει τα κάλαντα. Η κρίση μας δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι καθολική. Νομίζω». Αυτό θυμίζει την πιο συγκλονιστική αρχή βιβλίου που έχει γραφτεί στα ελληνικά στο «Πεθαίνω σαν χώρα» τουΔημήτρη Δημητριάδη που ξεκινάει με τη φράση «Τη χρονιά εκείνη καμιά γυναίκα δεν έπιασε παιδί. Αυτό συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια, μέχρι που συμπληρώθηκε γενιά χωρίς καμιά καινούργια γενιά να ΄ρθει στον κόσμο…».

Λίγες μέρες αργότερα, ο πολιτικός συντάκτης Ανδρέας Μαραθιάς θα βάλει το δάκτυλο επί του τύπου των ήλων γράφοντας σκωπτικά στο facebook «Το δίλημμα του δημοψηφίσματος: Grexit και 50 δισ. ή 10ετές 4ο μνημόνιο χωρίς λεφτά;»

Οι διαπιστώσεις και το δίλημμα είναι κοινό μυστικό, παρά την υποκρισία των Βρυξελλών, των πολιτικών κομμάτων και των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Τώρα πλησιάζει η ώρα μηδέν και μαζί της, το δίλημμα στο οποίο είχαμε αναφερθεί πέρσι, «αν με το ευρώ χάνω και τα δύο σπίτια, μήπως με τη δραχμή σώσω το ένα;» όπως το  διατύπωσε ηλικιωμένη κυρία στα σκαλιά της εφορίας πριν πολλούς μήνες.

Για να μην ξεχνάμε πως φτάσαμε έως εδώ

Επειδή λοιπόν, το αργότερο στο τέλος του 2017 ή στην αρχή του 2018 θα χρειαστεί να πάρουμε ιστορικές αποφάσεις, καλό είναι να θυμηθούμε τι μας συνέβη και η χώρα χρεοκόπησε, πώς έχει φορτωθεί τρία μνημόνια και πώς -με γραμμική εξέλιξη των πραγμάτων- πάμε για 4^ο ή 3^ο PLUS, ενώ το χρέος είναι μεγαλύτερο από όταν ξέσπασε η κρίση παρά την διαγραφή τουPSI; Η απάντηση είναι απλή. Το πολιτικό προσωπικό της χώρας την τελευταία εικοσαετία είχε την ευκαιρία να μετατρέψει την Ελλάδα σε Σιγκαπούρη ή Δανία της ανατολικής Μεσογείου, αλλά αντί γι΄ αυτό δανειζόταν και έκανε κρουαζιέρες με την διαπλοκή και μαζί ληστεύανε τη χώρα. Συγκεκριμένα:

1.       Ο Κώστας Σημίτης έβαλε τη χώρα στο ευρώ με δημιουργική λογιστική και πανάκριβα swap, ενώ ήταν λειτουργικά απροετοίμαστη η οικονομία της, ιδιαίτερα λίγο μετά την αφαίμαξη της λαϊκής αποταμίευσης από το κραχ του χρηματιστηρίου, στο οποίο η κυβέρνησή του έριξε λάδι στη φωτιά.

2.       Ο Κώστας Καραμανλής τίναξε τη μπάνκα στον αέρα με τις 150.000 προσλήψεις, τον υπερδανεισμό του δημοσίου και τα αλλεπάλληλα οικονομικά και κοινωνικά σκάνδαλα. Επί της πρωθυπουργίας του το έλλειμμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών εκτινάχθηκε στο πρωτοφανές στα χρονικά 15% του ΑΕΠ και κανείς δεν αντέδρασε, ούτε η Τράπεζα της Ελλάδος και όλο το κατεστημένο που όφειλαν όλοι να ξέρουν τι σημαίνει αυτό το νούμερο. Στην ουσία τότε χρεοκόπησε η χώρα οικονομικά και ηθικά.

3.       Ο Γιώργος Παπανδρέου δεν στήριξε τον Απρίλιο του 2009 το πρώτο πακέτο λιτότητας του Καραμανλή, είτε από βλακεία, είτε από τυχοδιωκτισμό, και παρέδωσε τη χώρα στο ΔΝΤ και τον Σόιμπλε χωρίς μάχη, σε σημείο που να είναι η όλη του πολιτική στάση ύποπτη. Η διαχείριση των οικονομικών του ΠΑΣΟΚ είναι ενδεικτική, καθώς το παρέλαβε με πολύ λίγα εκατομμύρια ευρώ χρέος και το παρέδωσε με πάνω από 100. Δεν είχε το θάρρος να κάνει δημοψήφισμα, υποτάχθηκε στην εξαλλοσύνη του Σαρκοζί, σαν μαθητούδι χωρίς δημοκρατικό και ιστορικό έρμα.

4.       Ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος έκαναν κοινοβουλευτικό πραξικόπημα με την υπόδειξη των δανειστών, υπέταξαν τη χώρα στο αγγλικό δίκαιο, υφάρπαξαν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων και των τραπεζών και τις οικονομίες των γερόντων με το PSI και έμμεσα παρέδωσαν όλο τον ιδιωτικό τομέα και την ιδιωτική περιουσία στους δανειστές. Ο Σόιμπλε τους έριξε κι αυτούς για διάφορους τακτικούς και στρατηγικούς λόγους, όπως κάνουν τα αφεντικά που έχουν άλλα στο μυαλό τους.

5.       Ο Τσίπρας είχε λάθος ανάλυση και στρατηγική, εγκατέλειψε τον Βαρουφάκη, έκανε το δημοψήφισμα παρωδία και συνθηκολόγησε. Δεν είχε σχέδιο, παρά μόνο αυταπάτες. Εφαρμόζει το ακραία νεοφιλελεύθερο 3^ο Μνημόνιο και παλεύει σκληρά για να σώσει την 4ετία και να γυρίσει το παιγνίδι υπέρ των πολλών, μήπως και σώσει την υπόληψη της Αριστεράς, η οποία έχει χάσει το ηθικό της πλεονέκτημα, κυρίως από την ελαφρότητα των αναλύσεών της και την απουσία ρεαλιστικού σχεδίου. Πάντως, τώρα, μπροστά στο νέο κεφαλοκλείδωμα του Σόιμπλε, το παλεύει πιο έξυπνα, τον εκθέτει συνεχώς στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη (βοήθημα στους συνταξιούχους και αναστολή ΦΠΑ στα νησιά), εκμεταλλεύεται τις ευρωπαϊκές εξελίξεις (Σύνοδος του Νότου) και κρατάει την ανάσα του.

6.       Η αντιπολίτευση δεν συνιστά εναλλακτική λύση για τη χώρα και τους πολίτες. Η Νέα Δημοκρατία δεν εκφέρει κανένα πειστικό προγραμματικό λόγο με τους κοινωνικο-πολιτικούς όρους του σήμερα, απλώς αποδεικνύει ότι είναι έρμαιο των ξένων και των εγχώριων πατρώνων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απαξιώθηκε και η δεξιά οδεύει σε νέα πολυδιάσπαση. Το ΠΑΣΟΚ έχει τελειώσει, ο Λεβέντης είναι βεγγαλικό, ο Θοδωράκης λέει σωστά πράγματα αλλά δεν έχει στρατηγική και αφήγημα. Το ΚΚΕ και η ΧΑ είναι στον κόσμο τους, εκτός πραγματικότητας. Η διαπλοκή ψυχοραγεί, αλλά τα λεφτά παραμένουν έξω εξ αιτίας της στενοκεφαλιάς του ΣΥΡΙΖΑ.

7.       Τέλος, είναι πια ξεκάθαρο σε όλους πως ανεξάρτητα από τα εγκληματικά λάθη, τις παραλήψεις και τον ενδοτισμό των δικών μας, ο Σόιμπλε και το μεγάλο ευρωπαϊκό κεφάλαιο επιδιώκουν την πλήρη υποταγή της Ελλάδας, ίσως και την αποβολή της από την ευρωζώνη, ούτως ώστε να μετατραπεί σε μόνιμη αποικία χρέους και να υφαρπάξουν τον πλούτο της και το δυνητικό ενεργειακό της δυναμικό. Έχουν γεωοικονομικά και γεωστρατηγικά ανομολόγητα συμφέροντα. Με αυτή την έννοια, ο Τσίπρας δίνει μια μάχη που όλοι οι άλλοι δεν έδωσαν (ΣΣ: η αντίσταση Σαμαρά ήταν μικροπολιτική. Αν ήταν εθνική, θα είχε καλέσει το λαό στους δρόμους και θα είχε εκθέσει τους δανειστές στον ελληνικό λαό και στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη).

Το κόλπο του Τσίπρα

Όταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος αποφασίζει τώρα να ομολογήσει στην επιτροπή της Βουλής για το ελληνικό χρέος, πως ο Σόιμπλε προσπάθησε δύο φορές να του κάνει προσφορά για «Grexit», μπορούμε να έχουμε τη βεβαιότητα πως τα πράγματα εξελίσσονται άσχημα για τη χώρα και ότι η πρόθεση της Γερμανίας είναι στην καλύτερη περίπτωση να μετατρέψει την Ελλάδα  σε πρότυπο υποταγής, στόχος απαράδεκτος τόσο για την «ευρωπαϊκή» Γερμανία, όσο και για την Ελλάδα και τον ελληνισμό. «Εάν η Ελλάδα αποδεχόταν το σχέδιο Grexit του κου Σόιμπλε θα βίωνε τις τραγικές συνθήκες της Βενεζουέλας», τόνισε ο εκτελεστής του PSI.

Εδώ πρέπει να είναι σαφές στους πάντες ότι ανεξάρτητα από την κατάρρευση του ευρωπαϊκού ονείρου και τη μετατροπή του κοινού νομίσματος σε μηχανισμό υφαρπαγής της υπεραξίας των χωρών και των πολιτών τους, το ευρώ παραμένει το ισχυρότερο όπλο μας σε αυτό το μεταμοντέρνο πόλεμο. Το ευρώ είναι έδαφος, είχαμε επισημάνει στην κρίση του Ιουλίου 2015. Όμως για να είναι το ευρώ όπλο πρέπει να είμαστε όλοι μαζί και αποφασισμένοι για όλα, τόσο φανερά και σίγουρα που να μην έχουν οι άλλοι την παραμικρή αμφιβολία πως μπλοφάρουμε. Πρόσφατα προτείναμε ένα «πρωτόκολλο εθνικής ομοψυχίας» μεταξύ των κομμάτων που εξακολουθούν να ζουν μέσα στην υποκρισία και τα συμφέροντα των ηγεσιών τους…

Εδώ πρέπει να καταστεί ξεκάθαρο σε δεξιούς, κεντρώους και αριστερούς, χριστιανούς και άθεους ότι αυτοί που έριξαν τον Γ. Παπανδρέου, είναι οι ίδιοι που έριξαν τον Σαμαρά και προσπαθούν τώρα να ρίξουν τον Τσίπρα. Το ερώτημα είναι πότε θα το σταματήσουμε αυτό; Δεν το κάναμε με τον ΓΑΠ, δεν το κάναμε με τον Σαμαρά, και είτε θα το κάνουμε τώρα με τον Τσίπρα, ή θα αποδεχθούμε το καθεστώς Σόιμπλε, δηλαδή το ελληνικό προτεκτοράτο της Γερμανίας. 

Ο Τσίπρας επειδή έχει πλέον πεισθεί ότι πρώτον, η Μέρκελ θα εξακολουθήσει να κάνει ότι της λέει ο Σόιμπλε, τουλάχιστον μέχρι να κερδίσει τις εκλογές. Δεύτερον, ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών κάνει νέο κεφαλοκλείδωμα στη χώρα μας (πάγωμα των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος) επειδή βλέπει ότι ο χρόνος δεν είναι υπέρ του με τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και τρίτον, επειδή καταλαβαίνει ότι οι Γιούνκερ-Μοσκοβισί-Ντομπρόβσκι  δεν πρόκειται να πάνε σε μετωπική με τον Σόιμπλε. Είπε λοιπόν ο Τσίπρας να τους εκθέσει όλους και να δοκιμάσει τις δυναμικές. Και μάλλον τα κατάφερε να κερδίσει αυτόν τον γύρο με τον Σόιμπλε. Εμβάθυνε τα ρήγματα ανάμεσα στους πιστωτές, εξέθεσε την παραπειστική τακτική Σόιμπλε, έφερε όλους τους Ευρωπαίους αντιμέτωπους με τον γερμανικό αυταρχισμό και φυσικά εξέθεσε τη Νέα Δημοκρατία και τον Μητσοτάκη.

Τι υπάρχει στο ελληνικό οπλοστάσιο

Φυσικά ο πόλεμος συνεχίζεται και είναι πολύ πιθανό να αγριέψει. Το ελληνικό ζήτημα που ξεκίνησε ως ένα τοπικό οικονομικό φιάσκο της δομής του ευρώ, εξελίσσεται σε μείζον πολιτικό θέμα στο πλαίσιο των ευρύτερων ευρωπαϊκών πολιτικών εξελίξεων. Υπό αυτό το πρίσμα, και παρά την «κάλυψη» των γερμανικών και γαλλικών τραπεζών έναντι του ελληνικού χρέους, το ευρώ παραμένει από τα σημαντικότερα όπλα αντίστασης  απέναντι στην γερμανική επιβουλή, όχι πλέον με όρους οικονομικούς, αλλά πολιτικούς.

Όλοι καταλαβαίνουν πια στην ΕΕ πως η Ελλάδα πρέπει να απεμπλακεί από τα μνημόνια και την πολιτική πατρωνία, γιατίμετατρέπεται από πρότυπο υποταγής σε πρότυπο αντίστασης απέναντι στην αυθαιρεσία των Βρυξελλών και τον αυταρχισμό της Γερμανίας. Η Ελλάδα έχει κάνει παγκόσμιο ρεκόρ δημοσιονομικής προσαρμογής και έχει επιδείξει σεβασμό στο ευρωπαϊκό κεκτημένο. Οιαδήποτε κίνηση με υπερβολικές απαιτήσεις από τους δανειστές θα καταδεικνύει στην ευρωπαϊκή κοινή γνώμη πως οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο λειτουργούν ως κακοί τραπεζίτες και όχι ως ευρωπαϊκή ηγεσία, με τις εύλογες πολιτικές συνέπειες.

Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το Μεταναστευτικό,  καθώς ο ρόλος της Ελλάδας έχει αναγνωρισθεί διεθνώς. Μπορεί, λοιπόν, αυτό να αποτελέσει το δεύτερο όπλο της κυβέρνησης  στο διπλωματικό πεδίο, ενώ σε κρίσιμες καταστάσεις μπορεί να έχει και άλλη χρήση.  

Η Ελλάδα έχει ιστορικά δικαιώματα στην σύγχρονη Ευρώπη από τον 19^ο αιώνα και κυρίως, από τον 20^ο, όπως προκύπτει από το εμπνευσμένο άρθρο  «Το λίκνο της Δημοκρατίας κλονίζει τον κόσμο», New York Times 29.6.2011, του Βρετανού ιστορικού, Μαρκ Μαζάουερ με το οποίο τοποθετεί τη χώρα μας στην πρωτοπορία του ευρωπαϊκού γίγνεσθαι. Η Ελλάδα δεν χρωστάει τίποτε στην Γερμανία, αντίθετα είναι η Γερμανία που της χρωστάει πολλά. Και πλησιάζει η ώρα που ο λογαριασμός θα πρέπει να πληρωθεί. Σύμφωνα με τις ενδείξεις και ανεξάρτητα από την κυρίαρχη ρητορική, από κάτω ωριμάζουν οι συνθήκες για το επίσημο τέλος των διλημμάτων. Το 2017 θα είναι αποκαλυπτικό.