Όχι συγνώμες. Εισαγγελέας!

Του Κώστα Βαξεβάνη

Εφτά ποσοστιαίες μονάδες διαφορά δεν συνιστούν ντέρμπι. Δεν είναι μικρή διαφορά, αδιόρατη, μη υπολογίσιμη ή μη ανιχνεύσιμη. Εντοπίζεται ακόμη και στις κουβέντες στα καφενεία. Ω του θαύματος όμως οι εταιρείες δημοσκόπησης (με εξαίρεση την Prorata με την οποία συνεργαστήκαμε) δεν βρήκαν σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου καμιά υπολογίσιμη διαφορά.

Συστηματικά από το 2012, που ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε υπολογίσιμη δύναμη και δύναμη εξουσίας, οι εταιρείες δημοσκόπησης όλο κάνουν λάθος. Δεν βρίσκουν διαφορές, πολλές φορές βλέπουν την πραγματικότητα στατιστικά αντεστραμένη, αλλά ταυτόχρονα δεν ανακοινώνουν πως ήρθε η ώρα να κλείσουν γιατί οι καφετζούδες τα καταφέρνουν καλύτερα από αυτές.

Το επιχείρημα κάθε φορά είναι πως η δημσοκόπηση που έκαναν «ήταν μια φωτογραφία της στιγμής», πως «έτσι ήταν τα πράγματα αλλά την τελευταία στιγμή άλλαξαν», ή πως τα λάθη τους ήταν μέσα στα στατιστικά όρια.

Το 2012 «έβλεπαν» το ΣΥΡΙΖΑ κόμμα του 4% ενώ ήταν στο 17%, στις επόμενες εκλογές έβλεπαν το ΠΑΣΟΚ να θριαμβεύει με το ΣΥΡΙΖΑ και πάλι να είναι ο πολιτικά χαμένος. Τον Ιανουάριο πάλι είδαν ντερμπι ενώ η διαφορά ήταν 8 μονάδες. Στο δημοψήφισμα το ΝΑΙ θριάμβευσε στις δημοσκοπήσεις αλλά δυστυχώς βγήκε το πραγματικό αποτέλεσμα. Σε αυτές τις εκλογές οι δημοσκόποι έβλεπαν ισοπαλία ή και προβάδισμα της ΝΔ. Ακόμη και στα exit polls έβλεπαν αλληλοκαλυπτόμενα ποσοστά και καθόλου ξεκάθαρη νίκη ΣΥΡΙΖΑ για να καλύψουν με το «μπέρδεμα έως και της τελευταίας στιγμής» τις προβλέψεις τους.

Σε όλες αυτές τις δημοσκοπήσεις, το κόμμα του Πάνου Καμμένου εμφανίζεται ισοπεδωμένο, εκτός Βουλής, χωρίς καμία τύχη. Σε όλες τις δημοσκοπήσεις η πραγματικότητα τους διαψεύδει.

Έχουμε λοιπόν να κάνουμε με δύο ενδεχόμενα. Ή δεν έχουν τα εργαλεία, την τεχνογνωσία και τις ικανότητες να κάνουν δημοσκοπήσεις, ή λειτουργούν με δόλο. Σε κάθε περίπτωση, χειραγωγούν την κοινή γνώμη, δημιουργούν μέσω της φήμης που κατασκευάζουν στατιστικά αποτέλεσμα. Πρέπει δηλαδή να τους αφαιρεθεί η άδεια.

Δεν ανήκω στην κατηγορία αυτών που πιστεύουν πως κάποιος, πιθανόν το δείγμα, εξαπατά τους δημοσκόπους. Το ίδιο πιστεύω και για όλες τις εταιρείες που κάνουν μετρήσης τηλεθέασης και ακροαματικότητας. Θεωρώ πως αποτελούν ένα σύστημα που αλληλοτροφοδοτείται με κατασκευασμένες πραγματικότητες της οποίες χρησιμοποιεί στη συνέχεια ως επιβεβαίωση. Αφού για παράδειγμα όλοι βγάζουν το ίδιο (ψέμα) άρα οφείλεις να πιστέψεις πως είναι η αλήθεια. Σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, απολογούμασταν για τη δημοσκόπηση της Prorata η οποία ήταν η μοναδική που επιβεβαιώθηκε επειδή όλοι οι άλλοι έβγαζαν ψευδώς το ίδιο.

Αν αμφιβάλετε πως οι δημοσκοπήσεις λειτουργούν πάνω σε σκοπιμότητες που θέλουν να εξυπηρετήσουν, παρατηρείστε τι έβγαζαν σε αυτή την προκελογική μάχη. Δεν έβλεπαν μόνο ντέρμπι ή προβάδισμα της ΝΔ, αλλά έβλεπαν και λάθος όλους τους παράγοντες που σχετίζονταν με το ΣΥΡΙΖΑ. Έτσι έβλεπαν τους ΑΝΕΛ εκτός Βουλής (άρα και πιθανό μετεκλογικό κλίμα αστάθειας), τη ΛΑΕ του Λαφαζάνη σε ποσοστά έως και 8%, το ΠΟΤΑΜΙ επίσης να μένει σταθερό και άρα να λειτουργεί ως καθοριστικός παράγοντας. Ό,τι σχετιζόταν με την αστάθεια του ΣΥΡΙΖΑ και την επικινδυνότητα, ήταν διαμορφωμένο έτσι ώστε να είναι εμφανές.

Στις 3 Ιουλίου, πριν το δημοψήφισμα, το koutipandoras.gr είχε αποκαλύψει το σημείωμα της επικοινωνιακής ομάδας της ΝΔ, το οποίο απροκάλυπτα περιέγραφε πως μέρος της επικοινωνιακής τακτικής του κόμματος θα ήταν να εμφανίζουν σταδιακά τις δημοσκοπήσεις ότι ευνοούν το ΝΑΙ.  Δηλαδή παραδέχονταν πως είχαν τη δυνατότητα να πειράζουν τις δημοσκοπήσεις .

Τα πράγματα μάλλον είναι ξεκάθαρα. Ένα σύστημα εταιρειών που ανδρώθηκε μαζί με το πολιτικό σύστημα και  αλληλοδιαπλέκεται μαζί του, χρησιμοποιεί τα επιστημονικά δεδομένα ή τα παραβλέπει προκειμένου να εξυπηρετεί συγκεκριμένες επιλογές. Ως σήμερα επιβιώνει γιατί οι εξαιρέσεις είναι ελάχιστες ώστε να απειληθούν και έτσι εμφανίζουν πως έτσι ήταν τα πράγματα όπως τα κατέγραψαν. Δηλαδή το ψέμα τους έχει την ισχύ αλήθειας επειδή έχει καθολικότητα. Ο δεύτερος λόγος που επιβιώνουν είναι γιατί δεν υπάρχουν ελεγκτικοί μηχανισμοί. Οι δημοσκοπικές εταιρείες χωρίς να το θέλουν έπαιξαν το ρόλο που έπαιξαν τα ΜΜΕ πριν το δημοψήφισμα. Εκνεύρισαν τον κόσμο και ίσως να καθόρισαν το αποτέλεσμα με αντίστροφο τρόπο απ ό,τι επιχείρησαν.

Οι δημοσκοπικές εταιρείες είναι πλέον ένα κομμάτι της παθογενούς και διαπλεκόμενης πραγματικότητας. Πρέπει να εξαφανιστούν μαζί με τη διαπλοκή. Η κυβέρνηση οφείλει να πάρει πρωτοβουλίες για να απελευθερώσει τις δημοκρατικές λειτουργίες από αυτή τη μάστιγα της χειραγώγησης. Δεν χρειάζεται συγνώμη από τη μεριά τους. Χρειάζεται απλώς εισαγγελέας.